200. rocznica urodzin Ignacego Łukasiewicza — NBP wyemitował srebrną monetę kolekcjonerską

To jedna z tych monet kolekcjonerskich, którymi NBP upamiętnia ważne historyczne rocznice i postaci oraz zachęca do rozwijania zainteresowań polską kulturą, nauką i tradycją. Pojawiła się w obiegu
8 marca 2022 r. Emisja wartości kolekcjonerskich stanowi bowiem okazję do rozwijania zainteresowań polską historią.

Sięgnijmy zatem do annałów, które uczą, że „31 lipca 1853 r. salę operacyjną lwowskiego szpitala oświetliło światło lampy naftowej wynalezionej przez aptekarza Ignacego Łukasiewicza i wykonanej przez blacharza Adama Bratkowskiego. Była to pierwsza publiczna próba jej użycia. Rewolucyjna była nie sama lampa, ale zastosowanie nafty do jej opalania, uzyskanej w wyniku destylacji (destylacja frakcyjna) ropy naftowej. Osiągnięcie to zostało potwierdzone 2 grudnia 1853 r. dokumentem Austriackiego Urzędu Patentowego […] Oprócz odkrycia sposobu uzyskania nafty i wynalezienia lampy naftowej Łukasiewicz – jeszcze jako pracownik lwowskiej apteki Pod Złotą Gwiazdą – opracował metodę uzyskiwania preparatu aptecznego Oleum Petrae album, będącego oczyszczoną ropą naftową wykorzystywaną do celów leczniczych. Specyfik ten nie sprostał jednak zagranicznej konkurencji. Zmusiło to Łukasiewicza i jego wspólnika Zeha do poszukiwań nowych zastosowań ropy naftowej. Jej oczyszczenie i uzyskanie nafty dało początek przemysłowi naftowemu” – napisał w folderze emisyjnym Wojciech Kalwat.

O ile wynalazek Łukasiewicza jest znany, o tyle o jego patriotycznej postawie wciąż mało się przypomina. Wziął udział w przygotowaniach do powstania 1846 r., za co był więziony i represjonowany. Wolnościowym poglądom pozostał wierny do końca życia – zarówno w sferze patriotyzmu narodowego, jak i działań społecznych. Jego postawa przejawiała się w myśli politycznej, gospodarczej oraz w poglądach społecznych.

Łukasiewicz wspierał także powstanie styczniowe, był też założycielem Krajowego Towarzystwa Naftowego, stał się prekursorem nowatorskich wówczas ubezpieczeń społecznych, kas brackich, samopomocowych i pożyczkowych czy opieki medycznej. Zakładał szkoły i szkółki, a pracę z ludem traktował jako budowanie świadomości narodowej chłopstwa.

Na monecie prezentuje się dostojnie, z wąsami i imponującą brodą. Obok widać domniemany prototyp lampy naftowej oraz obraz założonej przez Łukasiewicza kopalni ropy naftowej w Bóbrce, obecnie najstarszej na świecie. Napis wzdłuż rantu głosi: „200. rocznica urodzin Ignacego Łukasiewicza”.