Żołnierze Wyklęci na ziemi świętokrzyskiej – niezłomni bohaterowie z lat 1944 – 1956. Zobacz zdjęcia

Antykomunistyczna konspiracja na północy Kielecczyzny

Największą i najlepiej zorganizowaną antykomunistyczną organizacją działającą na Kielecczyźnie był Inspektorat „Związek Zbrojnej Konspiracji” pod dowództwem Franciszka Jaskulskiego „Zagończyka”. Ten żołnierz Armii Krajowej został aresztowany po akcji „Burza” i trafił na Zamek Lubelski. 8 stycznia 1945 roku Sąd Wojskowy Lubelskiego Garnizonu skazał go na karę śmierci. Zmieniono ją jednak na 10 lat więzienia. 4 września uciekł z więzienia. W dawnym Inspektoracie Rejonowym Puławy Armii Krajowej utworzył oddział Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, który następnie rozpoczął działalność na północy ówczesnego województwa kieleckiego.

Organizacja powstała wiosną 1946 roku. Swoje obwody sformowała ona w rejonie Kozienic, Radomia, Iłży oraz prawdopodobnie Końskich. Swoje placówki posiadała nawet w Łodzi, Krakowie oraz Gdańsku.

Przeprowadziła szereg akcji zbrojnych oraz propagandowych. Na wyróżnienie zasługuje także jej wywiad. W drugiej połowie 1946 roku skupiała w swoich szeregach 800 – 900 osób.

Jaskulski został aresztowany 26 lipca 1946 roku przez Urząd Bezpieczeństwa w Jedlni – Letnisku. Przewieziono go do Kielc i osadzono w areszcie Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, a potem w więzieniu przy ulicy Zamkowej. 17 stycznia 1947 roku Wojskowy Sąd Rejonowy w Kielcach skazał go na karę śmierci. Wyrok wykonano 19 lutego 1947 roku. Jego grobu do dziś nie odnaleziono.

Na zdjęciu Franciszek Jaskulski „Zagończyk”, zbiory IPN