Żołnierze Wyklęci na ziemi świętokrzyskiej – niezłomni bohaterowie z lat 1944 – 1956. Zobacz zdjęcia

Młodzież przeciwko komunistom

Na Kielecczyźnie działa również dobrze zorganizowana konspiracja młodzieżowa. Jedna bardziej rozpoznawalnych funkcjonowała w okolicach Staszowa. Dowodził nią Ludwik Machalski „Mnich”.

W jej skład weszli między innymi znajomi „Mnicha” z terenu ówczesnego powiatu sandomierskiego. Swoim zasięgiem obejmowała ona również rejony Buska – Zdroju oraz Opatowa.

Grupa pod dowództwem „Mnicha” dokonała siedmiu akcji zbrojnych oraz próbowała przeprowadzić trzy kolejne. Jedną z pierwszych było dokonanie napadu na Gminną Spółdzielnię „Samopomoc Chłopska” w Stróżkach w obecnej gminie Osiek. Do najbardziej spektakularnej akcji zbrojnej doszło 30 czerwca 1950 roku w Klimontowie w powiecie sandomierskim, gdzie Ludwik Machalski razem ze swoimi kolegami dokonał „rozbicia” miejscowego posterunku Milicji Obywatelskiej. Akcję przeprowadzono również w Rakowie w obecnym powiecie opatowskim.

Ludwik Machalski miał zaledwie 21 lat, kiedy komunistyczny sąd skazał go na karę śmierci w 1951 roku. Jego szczątki odnalazł Instytut Pamięci Narodowej na cmentarzu Piaski w Kielcach jesienią 2016 roku.