Czarna śmierć nadciągnęła nad Wielkopolskę. Pierwsze walki z Niemcami

Wojciech Wybranowski
Poznań został zajęty przez Niemców 10 września 1939 roku. W czasie okupacji miasto wcielono do Niemiec jako stolicę Kraju Warty. W 1944 roku Poznań stał się twierdzą, a działania wojenne zakończyły się 23 lutego 1945 roku. W Narodowym Archiwum Cyfrowym znaleźliśmy zdjęcia miasta z lat 1939-1945. Zobacz galerię 20 okupacyjnych fotografii Poznania --->
Poznań został zajęty przez Niemców 10 września 1939 roku. W czasie okupacji miasto wcielono do Niemiec jako stolicę Kraju Warty. W 1944 roku Poznań stał się twierdzą, a działania wojenne zakończyły się 23 lutego 1945 roku. W Narodowym Archiwum Cyfrowym znaleźliśmy zdjęcia miasta z lat 1939-1945. Zobacz galerię 20 okupacyjnych fotografii Poznania --->Narodowe Archiwum Cyfrowe
Pierwsze oddziały niemieckie dotarły pod Poznań 10 września 1939 r. Dla Wielkopolan rozpoczął się czas niemieckich mordów i terroru. Już w październiku ‘39 utworzono KL Posen - pierwszy na ziemiach polskich niemiecki obóz koncentracyjny. W tym samym miesiącu w masowych egzekucjach w czternastu wielkopolskich miejscowościach rozstrzelano co najmniej 240 Polaków, w tym Powstańców Wielkopolskich.

Jeszcze zanim w piątek 1 września 1939 roku niemiecki pancernik „Schleswig- Holstein” rozpoczął ostrzał Westerplatte, zanim niemieckie lotnictwo rozpoczęło bombardowanie Wielunia (woj. łódzkie), w Wielkopolsce doszło do pierwszych walk polskich żołnierzy z niemieckimi dywersantami.

Około godziny pierwszej w nocy grupa niemieckich cywilów zaatakowała budynek Urzędu Celnego we wsi Jeziorki. W trakcie walki – o godz. 1.40. ranny został - osłaniający odwrót Polaków - kapral Piotr Konieczka; został przez Niemców dobity kolbami karabinów. Zdaniem wielu historyków był pierwszym polskim żołnierzem poległym w II WŚ. Tej samej nocy zginął inny Wielkopolanin – strażnik Straży Granicznej na posterunku w Zelgniewie – Szczepan Ławniczak, zabity siekierą przez miejscowych Niemców.

Nad stolicę Wielkopolski pierwsze niemieckie samoloty rozpoznawcze dotarły 1 września we wczesnych godzinach porannych. W samo południe nad Poznań dotarła grupa bombowców Heinkel H-111 z 26 Pułku Bombowego osłanianych przez eskadrę myśliwskich Messerschmittów Bf-109. Pierwsze bomby spadły na Ławicę, Komorniki, Biedrusko, Jeżyce i w rejonie Dworca Głównego, gdzie do odjazdu szykowały się pociągi ewakuujące ludność cywilną. Kolejny atak na stolicę Wielkopolski nastąpił po godzinie 15- tej i później – kilka minut po godz. 18. – nad Poznaniem pojawiła się grupa blisko stu Heinkli, które zbombardowały dworzec, koszary, Stare Zoo, Starołękę, Garbary i Wildę, Dębiec oraz rejon ul. Grunwaldzkiej.

Poznaniacy padli jednak ofiarami nie tylko niemieckich bombardowań. W mieście uaktywniła się grupa niemieckich dywersantów, strzelających do ludzi uciekających z terenu dworca oraz do polskich żołnierzy rozlokowanych na terenie zakładów HCP. Naszym żołnierzom udało się zatrzymać sprawców jednego z tych ataków, ich przywódca Erhardt Patzer został skazany na śmierć, choć nie ma pewności czy wyrok wykonano.

Jak przypominał w „Głosie Wielkopolskim” w sierpniu 2016 r. red. Grzegorz Okoński – wojna, która 1 września ‘39 wkroczyła do Poznania, tego dnia pociągnęła za sobą śmierć ok. 250 osób.

10 września 1939 r. wczesnym przedpołudniem pierwsze niemieckie wojska – w tym oddział rozpoznawczy 148. Pułku Grenzschutzu – dotarły pod Poznań. 12 września 1939 r. do Poznania wkroczyli esesmani Einsatzgruppe VI pod dowództwem SS-OberFührera Ericha Naumanna. Specjalna licząca między 300-400 osób „policja bezpieczeństwa” miała za zadanie krwawe zwalczanie wszelkich form oporu przeciw III Rzeszy oraz likwidację osób, które uznane zostały za zagrożenie dla państwa niemieckiego. Jak przypominał IPN – tylko w dniach 20-23 października 1939 r. w 14 wielkopolskich miejscowościach, w masowych egzekucjach Niemcy zamordowali ponad 240 Polaków; wśród nich wielu byłych Powstańców Wielkopolskich.

Naumann był jednym z oskarżonych w procesach norymberskich, za zbrodnie przeciw ludzkości został skazany na karę śmierci przez powieszenie. ( wyrok wykonano w 1951 r.)

13 września do Poznania przybył Arthur Greiser, bliski współpracownik Adolfa Hitlera, niemiecki naczelnik Kraju Warty.

Miesiąc później na terenie Fortu VII w Poznaniu niemieckie okupacyjne władze stworzyły pierwszy na ziemiach okupowanej Polski niemiecki obóz koncentracyjny KL Posen (zamordowano w nim ok. 20 tys. osób – przede wszystkim Wielkopolan – przyp. Red). Z kolei w Lasach Zakrzewskich pod Poznaniem w tajnych, masowych egzekucjach rozstrzelano co najmniej 4,5 tysiąca ludzi.

Poznań został zajęty przez Niemców 10 września 1939 roku. W czasie okupacji miasto wcielono do Niemiec jako stolicę Kraju Warty. W 1944 roku Poznań stał się twierdzą, a działania wojenne zakończyły się 23 lutego 1945 roku. W Narodowym Archiwum Cyfrowym znaleźliśmy zdjęcia miasta z lat 1939-1945. Zobacz galerię 20 okupacyjnych fotografii Poznania --->

Czarna śmierć nadciągnęła nad Wielkopolskę. Pierwsze walki z Niemcami

Pod placem im. Adama Mickiewicza, znajduje się schron przeciwlotniczy z czasów II Wojny Światowej. Do tej pory zwiedzanie schronu było jednorazowym wydarzeniem, ale organizatorzy z Poznańskiej Grupy Eksploracyjnej nie wykluczają możliwości ponownego zwiedzania bunkra.Szczelina przeciwlotnicza ma blisko 200 metrów długości korytarzy. Na co dzień wejście jest niedostępne, ponieważ wchodzi się do niego poprzez pomieszczenie techniczne, odpowiadające m.in. za oświetlenie placu Trzech Krzyży.Zobacz zdjęcia z wnętrza schronu --->

Zobacz, jak wygląda tajemniczy schron z drugiej wojny świato...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Najważniejsze wiadomości z kraju i ze świata

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na naszahistoria.pl Nasza Historia