Kliknij w przycisk "zobacz galerię" i przesuwaj zdjęcia w prawo - naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE
Historia wielkich rodów i zwykłych mieszkańców Grojca
Historii może pozazdrości Grojcowi wiele nawet dużych miast. Przez wieki tworzyły ją wielkie rody i zwykli mieszkańcy. Jej ślady widać na archiwalnych fotografiach, zgromadzonych przez portal "Nasz Grojec", które dokumentują właśnie życie wsi i jej mieszkańców.
Grojec popularyzację swojej pięknej historii zawdzięcza m.in. publikacjom, których autorami są Wawrzyniec Mizgalski, znawca dziejów Grojca i Bronisław Jania, kronikarz ziemi oświęcimskiej.
Poniżej krótka wersja historii Grojca ze strony gminy Oświęcim w opracowaniu Wawrzyńca Mizgalskiego, który przez kilka lat zbierał informacje, by były jak najbardziej autentyczne dla tutejszej wsi i mieszkańców. Całość jest zamieszczona na stronie naszgrojec.pl.
Kiedy mogła powstać osada na Górze Grojeckiej?
Dokładnie nie wiadomo. Zebrany w trakcie wykopalisk archeologicznych materiał pozwala datować jej powstanie na jakieś 4500 - 4000 lat p.n.e, w tzw. wczesnym neolicie, gdy ludy z epoki neolitu dotarły na północ Europy.
W odnalezionych jamach znaleziono kilkaset fragmentów ceramiki charakterystycznej dla kultury łużyckiej, ale także ceramikę neolityczną i zakresu kultury lendzielskiej. Była to kultura neolityczna, która wyodrębniła się z kręgu kultur naddunajskich ok. 5000 - 4000 p.n.e.
Inne ważny daty z historii Grojca
- - Półtora kilometra od dzisiejszego centrum Grojca, odkryto grodzisko z końca tzw. kultury łużyckiej. Okazało się, że w I wieku p.n.e. na tzw. „Górze Grojeckiej” była osada. Potomkowie tych ludzi zamieszkiwali tam, aż do połowy XIII wieku. Ludzie ci przenoszą się ok. kilometr w kierunku wschodnim i pierwotna osada ulega zapomnieniu.
- - Pierwsze zapisy nazwy miejscowości pojawiają się w roku 1285. Wieś nazywa się Groyez. W 1364 roku wieś zwie się – Grodecz, w 1442 r. – Grodicz, a w 1537 roku używana jest nazwa - Grodziecz. Nazwy te, oznaczały miejsce ogrodzone, oddzielone i zabezpieczone od napaści nieprzyjaciela.
- - W roku 1364 właścicielem Grojca jest Siema lub Zema herbu Gryf.
- - W latach 1428 – 1441 właścicielem Grojca jest – Zema de Grodecz.
- - W 1441 r. jako właściciele wymieniani są - Ostasz z Grodzca i Austach z Grodzca.
- - W 1447 r. jako właściciel wymieniony jest - Zema von Grodecz.
- - Do 1475 roku właścicielami są Jan i Mis Abstachowie. W roku 1497 właścicielem wsi zostaje sędzia oświęcimsko – zatorski Piotr Porębski herbu Kornicz.
- - Po jego śmierci właścicielem zostaje Baltazar Porębski. Jego syn, Baltazar II Porębski zasłynął jako jeden z przywódców rokoszu Zebrzydowskiego przeciw królowi Zygmuntowi III Wazie w 1606r.
- - Drugi syn – Stanisław Porębski jest autorem słynnej Mapy Księstwa Zatorskiego i Oświęcimskiego z 1592r., namalowanej na potrzeby Inkorporacji Księstwa Zatorskiego i Oświęcimskiego do Korony.
- - Po śmierci Baltazara II (ok. 1620) właścicielem wsi został jego syn Andrzej, który zmarł 25 stycznia 1640 roku.
- - W 1682 r. synowie Andrzeja Porębskiego Zygmunt i Stanisław odstępują Grojec Andrzejowi Nielepcowi z Nielepiec herbu Prus. Po jego śmierci, Grojec przechodzi w ręce syna Józefa Macieja Nielepca.
- - W roku 1713 Andrzej Nielepiec zakłada fundację, tzw. szpital dla ubogich, który funkcjonuje aż do marca 1921 r. W 1926 roku budynek ten zostaje rozebrany.
- - Ewa w roku 1690 wychodzi za mąż za hrabiego Antoniego Felicjana Szembeka ze Słupowa, herbu Szembek, który pełnił obowiązki wojskiego oświęcimskiego i zatorskiego. W krótkim czasie pozostałe siostry odsprzedają swoje udziały majątkowe Antoniemu Felicjanowi Szembekowi.
- - W 1739 roku umiera Antoni Szembek. Jego dobra otrzymuje syn Franciszek Jakub - wojewoda inflandzki, który zarządza majątkiem do swojej śmierci 26 czerwca 1765.
- - Po I rozbiorze Polski w 1772 r. Grojec należy do Cesarstwa Austro – Węgierskiego. W 1779 roku Aleksander Szembek, syn Franciszka Jakuba, sprzedał za kwotę 24000 złotych wieś hrabiemu Ignacemu Bobrowskiemu z Bobrówki herbu Jastrzębiec, szambelanowi królewskiemu, który piastował urząd cześnika oświęcimsko – zatorskiego. Po jego śmierci w 1802 roku, majątek dziedziczy jego syn Jan Kanty Bobrowski. Po śmierci Jana Kantego majątek przechodzi na Adolfa Bobrowskiego- syna, który jeszcze za życia Jana Kantego gospodarzył na majątku, który został nazwany Adolfinem i ta nazwa jest aktualna do dzisiaj. Po śmierci Adolfa Bobrowskiego 27.10 1851 r. majątkiem zarządza wdowa po Adolfie - Katarzyna Dąbska z Wojnicza.
- - W 1859 roku cały majątek ziemski przechodzi w ręce Kornela Chwalibiga. Po śmierci Kornela w 1897 roku, właścicielem zostaje Jan Andrzej Chwalibóg.
Grojec w wieku XX
- - Przed rokiem 1900 założono we wsi Kółko Rolnicze.
- - W roku 1904 zaczęto budować szkołę powszechną.
- - W 1905 roku Jan Andrzej Chwalibóg sprzedał Grojec księżnej Wilhelminie Marii Radziwiłł, żonie księcia Aleksandra Fryderyka Radziwiłła herbu Topór. W 1912r. założono we wsi Ochotniczą Straż Pożarną. W okresie międzywojennym we wsi istnieje Związek Młodzieży Wiejskiej „Wici”.
- - W roku 1947 społeczność grojecka rozpoczyna budowę Wiejskiego Domu Kultury, który w 1952 roku został oddany do użytku. Obecnie mieści się tam ośrodek zdrowia, Gminna Biblioteka Publiczna, sala na organizowane przyjęcia wraz z zapleczem, fryzjer, biuro sołtysa, urząd pocztowy, sklep spożywczy oraz przedszkole.
- - W 1953 r. Ochotnicza Straż Pożarna przystąpiła do budowy nowej strażnicy, którą w 1963 roku oddano do użytku w 50-tą rocznicę założenia OSP w Grojcu.
- - We wsi na przełomie lat 60 i 70-tych ubiegłego wieku powstał Państwowy Zakład Opiekuńczo Leczniczy dla kobiet.
- - W 1975 r. wieś doprowadziła do wszystkich domów gazociąg.
Bądź na bieżąco i obserwuj
- Najstarsze osiedle w Oświęcimiu. Historia zapisana na archiwalnych zdjęciach
- Oto najlepszy park wodny w Europie. I jest u nas! W Małopolsce!
- TOP 16 dróg w Oświęcimiu i powiecie oświęcimskim, gdzie policja "poluje" z radarami
- Stacja PKP w Oświęcimiu dostała drugie życie. Przebudowa już na finiszu
- Piękne taneczne widowiska na scenie Tygodnia Kultury Beskidzkiej w Oświęcimiu
- 58 lat temu w Oświęcimiu z wielką pompą otwarto szpital
Kandydat PiS na prezydenta. Decyzja coraz bliżej
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?