Który to już raz wracamy do niewielkiej Górzycy w powiecie słubickim. Ale jak zwykle mamy powód. Tym razem powody są dwa. Niewielkie, ale bardzo ważne. Pokazują bowiem, że ludzie osiedlali się i żyli w tym miejscu już… 11 tys. lat temu! Archeolodzy z Muzeum Twierdzy Kostrzyn od kilku miesięcy pracują w wykopie na ul. Dębowej. Powstaje tu infrastruktura wodno-kanalizacyjna. W trakcie prac natrafiono na cenne archeologicznie przedmioty. Stąd obecność archeologów.
- Badania archeologiczne w Górzycy pokazują, ze te ziemie kryją naprawdę wielką historię, a najstarsze ślady osadnictwa związane są z epoką kamienia – mówi Krzysztof Socha, archeolog w Muzeum Twierdzy Kostrzyn. Kilkukrotnie informowaliśmy o odnajdywaniu przez badaczy cmentarzysk ludności kultury łużyckiej. Tym razem chodzi o jeszcze odleglejsze dzieje.
Niewielkie przedmioty z wielką historią
- W ostatnich tygodniach odkryliśmy dwa przedmioty, które są rozmiarami niewielkie, ale stoi za nimi wielka historia. Są to groty strzał, które dzieli siedem tysięcy lat. Najstarszy grot związany jest z tzw. łowcami reniferów. Datowany jest na około 11 tys. lat. Był mocowany do drzewca i ludność za pomocą tego grocika polowała na renifery, które przemieszczały się na północ wraz z ustępującym na północ lodowcem – wyjaśnia K. Socha.
Ludzie żyli tu już przed tysiącami lat
To kolejny dowód na to, że ludność osiedlała się na terenie obecnej Górzycy już tysiące lat temu, w epoce kamienia. Łowcy reniferów nie zakładali osad stałych, tylko tymczasowe obozowiska. Przed tysiącami lat przechodziły tędy renifery, na które polowali koczujący tu łowcy. Mięso reniferów służyło jako pokarm, wykorzystywano też m. in. skóry i poroża. Groty strzał to w zasadzie jedyna pozostałość po ówczesnych mieszkańcach tych ziem. 11 tys. lat zrobiło swoje i jakiekolwiek organiczne ślady po osadnikach z tamtych czasów są niezwykle rzadkie. Kości, elementy wykonane z drzewa, po prostu nie przetrwały do naszych czasów.
Czym różnią się dwa groty?
Drugi ze znalezionych grotów pochodzi z wczesnej epoki brązu. Jest młodszy o 7 tys. lat i związany jest z ludnością kultury mogiłowej, która również osiedlała się na terenach obecnej Górzycy. Właśnie z tą ludnością badacze wiążą odkryte jakiś czas temu w Górzycy rozległe cmentarzysko. Młodszy grot prawdopodobnie również służył do polowań. Skąd wiadomo, z jakich epok pochodzą groty? Wytycznych jest wiele, ale chodzi głównie o ich kształt i sposób obróbki.
Młodszy grot był misternie formowany, widać na nim niewielkie ślady po obróbce, poza tym jest kształtem zbliżony do serca. Starszy grot ma inny kształt, jest podłużny i obrabiany w inny sposób – tłumaczy K. Socha.
Takich znalezisk było więcej
O tym, że na terenach obecnej Górzycy koczowali łowcy reniferów, wiadomo było już wcześniej, bo archeolodzy już wcześniej trafiali na przedmioty sprzed 11 tys. lat. To jednak jest kolejne potwierdzenie tego faktu. Groty zostaną zdeponowane w Muzeum Twierdzy Kostrzyn, gdzie zostaną dokładnie zbadane i opisane. Po wykonaniu wszystkich niezbędnych badań i pomiarów prawdopodobnie zostaną udostępnione zwiedzającym.
Historia ludzkości w jednym miejscu
Prace na ul. Dębowej w Górzycy rozpoczęły się w październiku 2022 r. – W trakcie prowadzonych prac ujawniono nawarstwienia archeologiczne, co wiąże się z podjęciem decyzji o badaniach terenowych. Mamy do czynienia z bogatym stanowiskiem archeologicznym - mówi Julianna Sójkowska-Socha, archeolog w Muzeum Twierdzy Kostrzyn. Znajdowane są tu przedmioty to istny przekrój historii ludzkości na tych terenach: od epoki kamienia po działania wojenne w 1945 r.