84 lata temu w Niemczech dokonano pogromu ludności żydowskiej, znanego jako „Noc Kryształowa”

IPN
Witryny sklepowe zniszczone podczas "Nocy kryształowej"
Witryny sklepowe zniszczone podczas "Nocy kryształowej" Fot. IPN
Bojówki SA i oddziały SS w nocy z 9-go na 10-ty listopada 1938 r. zaatakowały ludność żydowską zamieszkującą Niemcy. Doszło do masowego palenia synagog i niszczenia żydowskiego majątku. W historiografii to wydarzenie określa się mianem „Nocy Kryształowej” (niem. Kristallnacht), od odłamków szkła i kryształów ze zniszczonych witryn żydowskich sklepów i okien mieszkań.

Za początek tych wydarzeń należy uznać „Polenaktion”, czyli deportację polskich Żydów z Niemiec do Polski pod koniec października 1938 r. Największa liczba deportowanych Żydów (ponad 6 tys. osób) trafiła do polskiego Zbąszynia, gdzie został zorganizowany obóz tymczasowy, funkcjonujący do końca sierpnia 1939 r. Jedną z ofiar deportowanych do Zbąszynia była mieszkająca w Hanowerze rodzina Grynszpanów, która o swojej ciężkiej sytuacji i traumatycznych przeżyciach poinformowała mieszkającego w Paryżu Herszela Grynszpana.

7 listopada 1938 r. Herszel Grynszpan udał się do niemieckiej ambasady w Paryżu, prosząc o rozmowę z ambasadorem. Został przyjęty przez sekretarza ambasady Ernsta vom Ratha, do którego pięciokrotnie strzelił w akcie zemsty. Rath po dwóch dniach zmarł w wyniku odniesionych ran.

9 listopada 1938 r., na wieczornym spotkaniu członków NSDAP w Monachium, Joachim Goebbels wygłosił przemówienie z okazji obchodzonej 15. rocznicy puczu monachijskiego, w którym wezwał Niemców do wzięcia sprawiedliwości w swoje ręce. Przemowa zbiegła się w czasie z wieścią o śmierci niemieckiego dyplomaty, a dowódcy SA i SS odczytali ją jako brak sprzeciwu w przypadku zajść antyżydowskich. Dało to pretekst do rozpoczęcia akcji, inspirowanej i legitymizowanej przez władze partyjne i państwowe.

W wyniku Nocy Kryształowej spalono ponad 200 synagog i zbezczeszczono liczne żydowskie cmentarze, ponad 7500 sklepów prowadzonych przez Żydów zostało zniszczonych, prawdopodobnie 91 osób narodowości żydowskiej zostało zamordowanych, a tysiące wywieziono do obozów koncentracyjnych w Buchenwaldzie, Dachau i Sachsenhausen. Szkło z zniszczonych lokali żydowskich, produkowane ówcześnie jedynie w Belgii, odpowiadało półrocznej produkcji zakładów belgijskich.

Działania dyskryminacji Żydów, które były widoczne od 1933 r., a nasiliły się po wydarzeniach z 9–10 listopada 1938 r., miały obrzydzić ludności żydowskiej pobyt w Niemczech i przymusić ją do emigracji z III Rzeszy. 12 listopada Herman Göring oświadczył, że kwestia żydowska odtąd będzie rozpatrywana kompleksowo i ostatecznie zostanie doprowadzona do końca.

Zachęcamy do zapoznania się z artykułem Sz. Pietrzykowskiego pt. „Polenaktion, czyli deportacja Żydów pochodzenia polskiego z Niemiec do Polski (28-29 października 1938) – relacja Zyndela Grynszpana” dostępnym na portalu internetowym przystanekhistoria.pl:

https://przystanekhistoria.pl/pa2/tematy/represje/75689,Polenaktion-czyli-deportacja-Zydow-pochodzenia-polskiego-z-Niemiec-do-Polski-28-.html

Pozostałe

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo
Polecane oferty
* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera

Wybrane dla Ciebie

Cieszyn w dwudziestoleciu międzywojennym. Tak kiedyś wyglądało graniczne miasto

Cieszyn w dwudziestoleciu międzywojennym. Tak kiedyś wyglądało graniczne miasto

Celownik od niemieckiego czołgu Panzer II trafił do poznańskiego muzeum

Celownik od niemieckiego czołgu Panzer II trafił do poznańskiego muzeum

Wróć na naszahistoria.pl Nasza Historia