Anarchistka w drodze do wolności

Emma Goldman urodziła się w żydowskiej rodzinie w Kownie. W okresie represji politycznych wraz z bliskimi przeniosła się do Petersburga. Ojciec chciał jak najszybciej wydać ją za mąż. Ze względu na trudną sytuację ekonomiczną Emma rzuciła szkołę i zaczęła pracę w fabryce. Naukę kontynuowała na własną rękę. Jako 13-latka pierwszy raz zetknęła się z ideami anarchistycznymi.

Kiedy skończyła 16-lat, razem z siostrą Heleną wyjechała do Stanów Zjednoczonych. W Ameryce zaczyna bardziej interesować się ruchem anarchistycznym. Kiedy ma 20 lat, postanawia wyjść za mąż za rosyjskiego emigranta. Mimo, że małżeństwo nie jest udane, nie rozwodzą się.

W jednej z amerykańskich kawiarni poznaje Aleksandra Berkmana, który wprowadza ją w swoje towarzystwo. Razem stanowią parę liderów ruchu anarchistycznego w Stanach. Emma wygłaszała wykłady, które cieszyły się ogromną popularnością. Znana jest ze swojego radykalizmu, dlatego często staje się obiektem ataków nie tylko ze strony ludzi, ale także prasy amerykańskiej.

W czasie I wojny światowej Emma włączyła się w działania antywojenne. To nie jedyny ruch, który popiera feministka. Goldman bierze udział w walkach o kontrolę urodzeń. Razem z Margaret Sanger chciała edukować kobiety. Dostawały setki listów z pytaniem o antykoncepcję.

Emma była kilkakrotnie aresztowana. W 1893 roku została aresztowana za nakłanianie do kradzieży, a osiem lat później za publiczne zachęcanie do zabójstwa prezydenta USA. W kolejnych latach kilkakrotnie zostawała skazywana za organizację manifestacji antywojennych. W 1919 roku została deportowana do Rosji.
Goldman popierała idee rewolucji październikowej, jednak przeżyła rozczarowanie spowodowane represjami i zniszczeniami wojną domową. Szybko zmieniły się też jej poglądy. Uważała, że przemocy można używać tylko do samoobrony. W 1921 roku opuściła Rosję. Mieszkała w Rydze, Niemczech, Francji i Londynie. Później wyjechała do Hiszpanii. Tam, po raz pierwszy w życiu mogła zobaczyć, co to znaczy rewolucja anarchistyczna. W ostatnich latach życia była świadkiem triumfów ideologii nazistowskiej.

Goldman zmarła w 1940 roku w Toronto. Pochowano ją na cmentarzu w Chicago. Na jej grobie wyryto napis: "Liberty will not descend to a people; a people must raise themselves to liberty" ("Wolność nie zstąpi do ludzi, to ludzie muszą wznieść się ku wolności".

Sama o swoim życiu mówiła: "Bez względu na obecną tendencję wiodącą ku silnym władcom, totalitarnym państwom, lewicowym dyktaturom, moje przekonania pozostały niezachwiane. Wierzę w jednostkę i w zdolność wolnych jednostek do wspólnego wysiłku. Pod tym względem moje życie i moja praca były sukcesem."

Oprac. na podstawie artykułu z Wikipedii, autorstwa, udost. na licencji CC-BY-SA 3.0

[1] Zdjęcie udostępnione jest na licencji:

Creative Commons
Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach. 2.0.