Dołęga Mostowicz naraził się bojówkom sanacyjnym. Jak pisze w przedmowie do "Kiwonów" Józef Rurawski, Dołęga-Mostowicz został porwany 8 września 1927 z ulicy Grójeckiej, siłą wciągnięty do samochodu, wywieziony do Janek pod Warszawą, pobity w lesie i wrzucony do glinianki. Uratował go od śmierci przechodzący przypadkowo wieśniak.
Tadeusz Dołęga-Mostowicz jest autorem aforyzmu: Są trzy rzeczy wieczne: wieczne pióro, wieczna miłość i wieczna ondulacja. Najtrwalsze z tego wszystkiego jest wieczne pióro.
(fot. Wikimedia Commons)
W 1915 roku ukończył gimnazjum w Wilnie, a następnie rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Kijowie. Należał w tym czasie do konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej. W 1917 roku przerwał studia i wyjechał do Warszawy, gdzie zaciągnął się ochotniczo do wojska. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej.
W latach 1922-1926 był współpracownikiem, a następnie redaktorem dziennika "Rzeczpospolita". Jako felietonista używał wówczas pseudonimu C. hr. Zan.
Po wielkim sukcesie Kariery Nikodema Dyzmy (1932), w której zaatakował ówczesne elity rządzące i towarzyskie, zajął się pisaniem tylko powieści i został autorem kilkunastu, bardzo poczytnych książek. W ciągu roku pisał średnio dwie nowe powieści (do końca życia napisał ich 16). Dzięki twórczości dorobił się znacznego majątku (ze sprzedaży praw autorskich miał dochody rzędu 15 tys. zł miesięcznie).
W stopniu kaprala podchorążego brał udział w wojnie obronnej Polski 1939 roku. Poległ w granicznym miasteczku Kuty, od strzałów oddanych przez czołg sowiecki. Jego prochy sprowadzono do Warszawy 24 listopada 1978 roku i pochowano w katakumbach Cmentarza Powązkowskiego.
Jest autorem kilkunastu powieści, m.in. Ostatnia brygada (druk w odcinkach 1930, wyd. książkowe 1932), Kariera Nikodema Dyzmy (1932), Kiwony (druk w odcinkach 1932, wyd. książkowe 1987), Prokurator Alicja Horn (1933), Bracia Dalcz i Ska (1933), Doktor Murek zredukowany i Drugie życie doktora Murka (1936), Znachor (1937), Trzy serca (1938), Profesor Wilczur (1939) czy Pamiętnik pani Hanki (1939).
Mniej znane obecnie powieści (lecz także bardzo popularne w latach trzydziestych) to te zaliczane do tzw. literatury dla kobiet: Trzecia płeć (1934), Świat pani Malinowskiej (1934) oraz dylogia: Złota Maska (1935) i Wysokie Progi (1935).
Wszystkie jego utwory z wyjątkiem Kariery Nikodema Dyzmy, Znachora i Profesora Wilczura objęte były w 1951 roku zapisem cenzury w Polsce, podlegały natychmiastowemu wycofaniu z bibliotek.
Oprac. na podstawie artykułu z Wikipedii,
autorstwa, udost. na licencji CC-BY-SA 3.0
