Teren zajmowany obecnie przez Renomę do końca XVII wieku był prawie niezabudowany. Stanowił przedpole miejskich fortyfikacji średniowiecznych. Dom towarowy został zbudowany przez berlińską firmę rodziny Wertheim. Powstał w miejscu hotelu Residenz.
Uroczyste otwarcie nastąpiło 2 kwietnia 1930 roku. Był największym domem towarowym we Breslau, czym rzucił rękawicę istniejącemu już Domu Braci Barasch.
Na dziedzińcu stalaktytowe żyrandole
Konkurs architektoniczny na dom handlowy rozpisano w październiku 1927 roku. Zaproszono do niego trzech miejscowych architektów: Theo Effenbergera, Ludwiga Moshamera i Hermana Wahlicha oraz trzech z Berlina: Hermanna Dernburga, Ericha Mendelsohna i Werry'ego Rotha.
Regulamin konkursu ściśle precyzował wysokość obiektu, wymiary poszczególnych kondygnacji, lokalizację głównego wejścia i projekty wewnętrznych dziedzińców. Rozstrzygnięto go rok później.
Najlepszy okazał się pomysł prof. Hermana Dernburga. Miał powstać innowacyjny dom towarowy z dwoma dziedzińcami, które doprowadzały światło dzienne i zapewniały cyrkulacje powietrza. Wewnętrzny południowy dziedziniec był wyłożony afrykańskim drzewem różanym. Oświetlenie dziedzińców stanowiły cztery żyrandole o stalaktytowej formie.
Konstrukcja "Wertheima" została wykonana w hucie "Carlshütte" w dzisiejszym Wałbrzychu. Ważyła 3800 ton. Główną konstrukcję, na którą składały się stalowe słupy i rygle postawiono w ciągu kilku miesięcy. Cały obiekt powstał zaledwie po ośmiu miesiącach budowy.
Szkło sprowadzono z Belgii
Dom handlowy przed rewitalizacją
(fot. Wikimedia Commons/Julo/[2])
Budynek miał siedem kondygnacji. Elewację stanowiły pasy okien oraz ceramiczne gzymsy i ścianki podparapetowe. Wielką rolę przywiązywano do detali. Fasady zostały wykonane przez rzeźbiarzy Ulricha Nitschke i Hansa Klakowa. Składały się z ceramicznych gzymsów, rzeźb ludzkich głów i masztów. Na piątym piętrze od strony południowej i zachodniej zamocowano stalowe mechanizmy markiz, a na szóstym dwadzieścia dwa maszty flagowe. Parter został wyposażony w wielkie witryny, a wyższe piętra w horyzontalne okna. Gięte szkło do nich sprowadzono z Belgii.
Dom handlowy posiadał siedem wejść dla klientów, dwie klatki schodowe, cztery wyjścia ewakuacyjne, schody ruchome i cztery windy osobowe. Gmach był powierzchniowo ponad trzykrotnie większy od innych wrocławskich obiektów handlowych tamtych czasów. Był największym budynkiem szkieletowym w Europie.
Główne wejście do centrum zostało umieszczone przy ul. Świdnickiej. Parter i cztery piętra zostały przeznaczone na sklepy. Dwie najwyższe miały zajmować biura firm i gastronomia. Restauracja otwierała się na tarasy od strony dzisiejszego placu Kościuszki i ul. Świdnickiej, skąd widać było panoramę Karkonoszy. Mieściła 400 klientów. Podzielono ją na dwie mniejsze sale: jadalną i taneczną, zorganizowano także wyjście na dach, gdzie urządzono taras spacerowy.
Centrum otwiera się na ludzi i szanuje poglądy
Budynek centrum handlowego zachwycał oryginalnymi złoceniami, które przedstawiały portretowe przedstawienia twarzy ludzi z różnych kontynentów. Miało to symbolizować otwartość na drugiego człowieka, poszanowanie jego osoby i poglądów.
Noc kryształowa przyniosła upadek handlu i prześladowanie rodziny Wertheim. Centrum zostało przejęte spółkę AWAG. Pod koniec II wojny światowej dom został zbombardowany i stał w płomieniach przez kilka dni.
Centrum otwarto ponownie z okazji Wystawy Ziem Odzyskanych jako największy w Polsce Powszechny Dom Towarowy (PDT). Pierwsze piętro oddano do użytku w 1953 roku, drugie dopiero 15 lat później. Od 1975 roku stał się on własnością firmy Domy Towarowe "Centrum".
Ludzie nadali jej imię
Dzisiejsza nazwa galerii handlowej została wybrana przez czytelników "Słowa Polskiego". W 1977 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków jako dzieło modernizmu. Pod koniec lat 90-tych obiekt został sprywatyzowany.
Między 2005 a 2009 rokiem przeprowadzono renowację i rozbudowę budynku. Projekty zostały wykonane przez Pracownię Projektową Maćków we współpracy z biurem TSR z Nowego Jorku i Studio Zara z Barcelony. Renoma po rozbudowie uzyskała powierzchnię całkowitą niemal 100 tys. mkw. Obecnie mieści 120 sklepów. Trzy górne piętra zajmują biura dla centrum finansowo-księgowego HP.
Renoma jest największym zabytkowym obiektem tego typu w Polsce i jedynym zachowanym domem towarowym przedwojennego Wertheima.
Oprac. na podstawie artykułu z Wikipedii, autorstwa, udost. na licencji CC-BY-SA 3.0
[1] Zdjęcie udostępnione jest na licencji:
Creative Commons
Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach. 3.0. Niemcy
