Kosmos stał się bliższy

Kopuła obserwatorium Palomar, w którym znajduje się teleskop Hale'a
Kopuła obserwatorium Palomar, w którym znajduje się teleskop Hale'a Wikimedia Commons
26 stycznia 1949 roku w Obserwatorium Palomar w Kalifornii uruchomiono Teleskop Hale'a o średnicy zwierciadła 508 cm

Jego nazwa pochodzi od nazwiska George'a E. Hala, jego projektanta, który w pierwszym okresie powstawania urządzenia osobiście nadzorował budowę. Budowa teleskopu, finansowana przez Fundację Rockefellera, rozpoczęła się w 1936, a zakończyła dopiero w 1948 z powodu II wojny światowej.

Teleskop Hale był największym tego typu teleskopem na świecie aż do momentu oddania do użytku BTA-6 na Kaukazie w roku 1975. Pomimo większych rozmiarów BTA-6 nie zdołał uzyskać większej zdolności rozdzielczej. Hale'a można zatem uznać za najlepszy teleskop optyczny do czasu wybudowania Keck 1 (1993).

Zasięg Hale'a ocenia się na około 23 mag, pozwala on zatem na obserwację obiektów 6-7 mln razy słabszych od najsłabszych dostrzegalnych gołym okiem.

Hale nadzorował budowę teleskopów na Mount Wilson: 60-calowego w 1908 i 100-calowego w 1917. Koncepcja ich budowy okazała się udana; były głównymi narzędziami badawczymi astronomii lat 20. Odkrywany ogrom wszechświata przekonywał Hala do potrzeby tworzenia jeszcze większych konstrukcji.

W roku 1928 Hale zabezpieczył sumę 6 milionów USD z konta Fundacji Rockefellera na budowę 200-calowego teleskopu, który kierowany miał być przez Kalifornijski Instytut Technologiczny. Na początku lat 30. na miejsce budowy wyznaczył obszar na Mount Palomar, znajdujący się na wysokości 1700 m n.p.m. Wytworzenie 200-calowego zwierciadła zlecono firmie Corning Incorporated.

Teleskop Hale po raz pierwszy użyty został 26 stycznia 1949 pod kierownictwem Edwina Hubble'a, dokonując obserwacji mgławicy NGC 2261. Zrobione wówczas zdjęcia publikowane były w czasopismach popularnonaukowych, a także w magazynie Collier's Weekly 7 maja 1949.

Hale wciąż używany jest podczas każdej bezchmurnej nocy zarówno przez Caltech, jak i Cornell University, University of California oraz Jet Propulsion Laboratory. Obserwatorium zaopatrzone jest w nowoczesny sprzęt optyczny, spektroskopowy oraz komputerowy.

Wróć na naszahistoria.pl Nasza Historia