"Obcy" straszyli na falach eteru

Słuchowisko stacji CBS było radiową adaptacją opowieści H.G. Wellsa pod tym samym tytułem.

Przygotowane zostało przez Orsona Wellesa i Mercury Theatre jako część serii słuchowisk The Mercury Theatre on the Air emitowanych "na żywo" przez stację w święto Halloween 30 października 1938 roku.

Główna strona wydania "The New York Times" z 31 października 1938 roku
(fot. Wikimedia Commons)

Przedstawienie to, w atmosferze napięcia społecznego i wzrostu poczucia zagrożenia poprzedzającego II wojnę światową, zostało potraktowane przez radiosłuchaczy jako faktoid - rzeczywisty reportaż inwazji Marsjan na Ziemię, który wzbudził panikę wśród mieszkańców New Jersey. Im więcej czasu mijało od dnia emisji, tym większa liczba osób twierdziła, że słuchała "doniesień o inwazji" na żywo i faktycznie była świadkiem paniki.

Po kilku latach powszechne stało się przekonanie, że "Wojna światów" była najchętniej słuchaną audycją tego dnia.

Późniejsze badania wykazały jednak że panika nie była tak bardzo rozpowszechniona jak podawały to gazety. Według firmy C. E. Hooper, która zajmowała się w tym czasie badaniem słuchalności radiowej, tylko 2% osób zapytanych telefonicznie podczas trwania audycji odpowiedziało, że słuchają "sztuki" lub "programu Orsona Wellesa".

The Mercury Theatre on the Air była nadawana w tym samym czasie, co audycja "The Chase and Sanborn Hour" prowadzona przez znanego brzuchomówcę i komika Edgara Bergena, która miała wtedy większa popularność.

Radiowa adaptacja powieści jest uważana za możliwie najlepiej przygotowaną produkcję radiową w dziejach. Stała się ona jednym z pierwszych obiektów badań socjologicznych Projektu Radio prowadzonych przez Fundację Rockefellera - skupiającej się na badaniu wpływu wywieranego przez mass media na społeczeństwo.

Nagranie audycji z 1938 roku

Oprac. na podstawie artykułu z Wikipedii, autorstwa, udost. na licencji CC-BY-SA 3.0