To ostatnia wielka powódź w Poznaniu. 100 lat temu miasto naprawdę było blisko zalania. Zobacz zdjęcia z 1924 r!

Szymon Paź
Most Chwaliszewski, widok z grobli na tyłach ul. Wenecjańskiej
Most Chwaliszewski, widok z grobli na tyłach ul. Wenecjańskiej R. S. Ulatowski / Biuro Miejskiego Konserwatora Zabytków / Cyryl.poznan.pl
Zima 1923-1924 byłą wyjątkowo śnieżna. Po niej przyszły roztopy. Sytuacja na Warcie zrobiła się dramatyczna pod koniec marca 1924 r. W szczytowym momencie, w pierwszych dniach kwietnia, woda zaczęła poważnie zagrażać Staremu Miastu i Ostrowowi Tumskiemu. Saperzy budowali groble i podnosili wały. Łęgi Dębińskie były zalane po Dolną Wildę. Szacuje się, że 2 kwietnia Warta niosła 1569 m sześc. wody na sekundę. Dla porównania, w czerwcu 2010 r., gdy po raz ostatni z niepokojem patrzyliśmy na rzekę - było to 683 m sześc. na sekundę

Spis treści

Wielka powódź 1924 roku w Polsce

Zaczęło się, jak to bywało wówczas bardzo często, od mroźnej i śnieżnej zimy. Wraz z nadejściem pierwszych cieplejszych dni zaczęły się roztopy. W centralnej i wschodniej Polsce wielka woda niosła ze sobą krę lodową, co dodatkowo komplikowało akcję ratunkową. Wylały Brda, Narew, San, Dniestr, Prut. Dramatyczna sytuacja była na Wiśle. Między Warszawą a Włocławskiem rzeka rozlewała się na 3-5 km. Zatory lodowe próbowano rozbijać przy pomocy artylerii. Nie zawsze skutecznie. Zator pod Chełmnem spowodował zalanie centrum Bydgoszczy.

Powódź 1924 r. w Poznaniu i Wielkopolsce

Wylały także rzeki w Wielkopolsce. Ucierpiały miasta i wsie nad Wartą, m.in. Konin, Śrem i Oborniki. Zalany przez Prosnę został Kalisz.

Do Poznania wielka woda dotarła 26 marca. Fala kulminacyjna przyszła 1 kwietnia. Hydrolodzy szacują, że w krytycznym momencie Warta w Poznaniu niosła 1569 m sześc. wody na sekundę. Zalane zupełnie zostały Łęgi Dębińskie - woda dotarła do ul. Dolna Wilda. Podtopienia występowały w centrum, na Chwaliszewie i Ostrowie Tumskim. Uszkodzony został wzniesiony w 1886 r. most tumski - zbyt niski, zbyt krótki i posadzony na aż 4 filarach.

Zobacz zdjęcia z wielkiej powodzi w Poznaniu:

Byłoby jeszcze gorzej, gdyby po odzyskaniu niepodległości nie rozebrano Śluzy Wielkiej i Śluzy Katedralnej - elementów twierdzy, które utrudniały spływ wody. Walkę z powodzią udokumentował 2 i 3 kwietnia fotograf Roman Stefan Ulatowski. Jego album ze zdjęciami cudem przetrwał zawieruchę II wojny światowej. Wielka woda utrzymała się bardzo długo, aż do 23 kwietnia. To według szacunków największa powódź w Poznaniu i Wielkopolsce w XX w.

Historyczne powodzie w Poznaniu

Według hydrologów od początku XVI w. do początku XX w. duże wezbrania na Warcie odbywały się w okresach wilgotnych średnio co 3-5 lat. W latach 1830 - 1903 zanotowano ich aż 17. Przy średnich rocznych przepływach wahających się zazwyczaj między 100 a 150 m sześc. na s, wiele z nich niosło 10-krotnie większą ilość wody.

Największe powodzie w Poznaniu po 1800 r.

  • II - IV 1850 - szacowany maksymalny przepływ 1565 m3/s
  • III - IV 1855 - szacowany maksymalny przepływ 1720 m3/s
  • III - IV 1888 - szacowany maksymalny przepływ 1670 m3/s
  • III - IV 1889 - szacowany maksymalny przepływ 1346 m3/s
  • III - IV 1924 - szacowany maksymalny przepływ 1569 m3/s

Największe wezbrania po 1945 r.

  • III - IV 1947 - szacowany maksymalny przepływ 1035 m3/s
  • III - IV 1979 - szacowany maksymalny przepływ 832 m3/s
  • VI 2010 - szacowany maksymalny przepływ 683 m3/s
  • II 2024 - szacowany maksymalny przepływ 237 m3/s (dla porównania)

Jesteś świadkiem ciekawego wydarzenia? Skontaktuj się z nami! Wyślij informację, zdjęcia lub film na adres: wydawca@glos.com

emisja bez ograniczeń wiekowych

Obserwuj nas także na Google News

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na naszahistoria.pl Nasza Historia