Górnicy na archiwalnych zdjęciach. Jak zmieniła się praca w górnictwie? Zobaczcie kopalnie, przodki i więcej na starych zdjęciach

Najstarszą kopalnią węgla na Górnym Śląsku uważa się kopalnię w Rudzie, która odegrała kluczową rolę w historii górnictwa na tym obszarze. Według większości uznanych źródeł badawczych, Ruda jest uważana za kolebkę górnictwa węglowego na Górnym Śląsku. Już w 1670 roku rozpoczęto wydobycie węgla kamiennego w tej miejscowości, jednak początkowo było to działanie o charakterze doraźnym, eksploatujące pokłady znajdujące się na stosunkowo płytkich głębokościach, a nawet te, które wystawały na powierzchnię.

Prawdziwe uznanie dla wartości tego surowca nadeszło po 1748 roku, kiedy to zaczęto doceniać potencjał węgla kamiennego. Przyjmuje się, że pierwsza kopalnia węgla została założona w Rudzie w 1752 roku, chociaż istnieje możliwość, że takie przedsięwzięcia mogły istnieć nawet wcześniej. Ta kopalnia stanowiła pionierski krok w rozwoju górnictwa na Górnym Śląsku, a z czasem region ten stał się jednym z najważniejszych ośrodków wydobycia węgla w Europie.

Na początku wydobycie węgla znacznie różniło się od dzisiejszych warunków. Wykorzystywano pokłady węgla, które sięgały niemal powierzchni, co sprawiało, że były one łatwo dostępne. Sprzyjające warunki geologiczne występowały zwłaszcza na zachodnim zboczu Wzgórza Orzegowskiego. To właśnie tam zlokalizowana była najstarsza górnośląska kopalnia węgla kamiennego.

W listopadzie 1770 roku młody baron von Stechow, Karol Franciszek, uzyskał prawo do eksploatowania istniejącej od wielu lat kopalni węgla kamiennego w Rudzie. Prawo to zostało przyznane w ramach nowego prawa górniczego z 1769 roku, a decyzję podjął Urząd Górniczy powołany do życia na jego podstawie. Kopalnię nazwał "Brandenburg".

Z zapisów z 1783 roku wynika, że wówczas w Rudzie mieszkało 305 osób, co świadczy o istnieniu społeczności związanej z eksploatacją węgla. To wydarzenie stanowiło początek dynamicznego rozwoju górnośląskiego przemysłu węglowego, który odgrywał kluczową rolę w historii tej regionu.

W XIX wieku górnictwo na Śląsku rozkwitało, stając się dynamicznie rozwijającym się sektorem, który uczynił region jednym z kluczowych ośrodków przemysłowych w Europie. W okresie międzywojennym górnictwo osiągnęło szczytowy poziom produkcji, stanowiąc istotny filar gospodarki regionu. Po II wojnie światowej Polska przejęła kontrolę nad górnictwem na Śląsku, a wiele kopalń zostało znacjonalizowanych, co wprowadziło zmiany w strukturze własnościowej sektora.

W latach 50. i 60. XX wieku górnictwo na Śląsku doświadczało okresu intensywnego rozwoju, charakteryzującego się wzrostem produkcji węgla. Jednakże wraz z upływem czasu sektor zaczął napotykać na trudności. W latach 70. XX wieku produkcja węgla zaczęła maleć, a kopalnie zmagające się z kłopotami finansowymi. Lata 80. przyniosły strajki górnicze, będące wyrazem protestu przeciwko warunkom pracy i sytuacji ekonomicznej.

Po upadku komunizmu w Polsce nastąpiła restrukturyzacja górnictwa na Śląsku. Wiele kopalń zostało zamkniętych, a pozostałe poddane procesom modernizacji i zmian technologicznych. W 2004 roku Polska przystąpiła do Unii Europejskiej, co wymusiło na górnictwie na Śląsku dostosowanie się do nowych standardów i norm.

Obecnie górnictwo na Śląsku jest silnie uzależnione od koniunktury rynkowej, nowych technologii i ekonomicznej opłacalności wydobycia. Pomimo wyzwań, region nadal pozostaje jednym z najważniejszych ośrodków górniczych w Polsce i Europie, a jego przyszłość zależy od umiejętnego dostosowania się do zmieniających się warunków gospodarczych i ekologicznych.