Kolorowe stroje, maski i huczne zabawy. Tak niegdyś wyglądał karnawał w Polsce. Zobacz uczestników zabaw na starych zdjęciach

Geneza europejskiego karnawału sięga średniowiecza. W Europie tradycja karnawałowa odgrywała szczególną rolę w krajach południowoeuropejskich: we Włoszech z Wenecją na czele, w Portugalii, Hiszpanii, a także we Francji czy w Niemczech. Z Europy Zachodniej zwyczaj obchodzenia karnawału przywędrował do Polski. Zapusty rozpoczynały się w święto Trzech Króli i trwały do wtorku przed Środą Popielcową, aby mieć swoją kulminację właśnie tego dnia. 

Ostatni dzień karnawału nazywano „diabelskim” lub „kusym” wtorkiem, a trzy ostatnie dni karnawału znane były pod nazwą „mięsopustu” (co oznaczało pożegnanie, opuszczenie mięsa). Pierwsze zapiski na temat karnawału na ziemiach polskich pochodzą z XVII wieku - w 1622 r. ukazał się utwór „Mięsopust albo Tragicocomedia”. Inne synonimy karnawału to: ostatki, kuse (diabelskie) dni, kusaki, podkoziołek, dni zapustne czy dni zapuśne. Karnawał kończył się wraz z początkiem Środy Popielcowej i Wielkiego Postu.

Czytaj też: Sukienki na karnawał dla dojrzałych kobiet. Podkreślą elegancję i klasę, dodadzą uroku. Zobacz, co jest modne w tym sezonie

Podczas karnawału urządzano liczne zabawy, potańcówki, widowiska i bale maskowe bale kostiumowe (tzw. reduty). Te ostatnie początkowo stanowiły atrakcję na polskich dworach. Szczególną popularnością do dziś cieszą się korowody przebierańców maszerujących głównymi ulicami miast i wsi, jedna z największych karnawałowych atrakcji. 

Obchody zapustne miały zróżnicowany charakter, w zależności od regionu. Często były związane z lokalnymi wierzeniami, a szczególnie chętnie przebierano się za budzące lęk maszkary i zwierzęta znane z opowieści dla dzieci. W karnawałowych pochodach można było spotkać osoby w kostiumach typowych dla kolędników: turonia, niedźwiedzia, kozę czy konia, a repertuar tych postaci uzupełniali: baby, dziady, diabły, anioły, kominiarze i doktorzy przygrywający na dudach, lirach korbowych oraz tzw. mazankach. 

Zobacz: Królowe karnawału z lat 30. Zobacz, jakie kreacje noszono na bal karnawałowy

Przebierańcy w karnawałowych strojach i maskach mieli zwiastować rychłe przyjście wiosny, a bale karnawałowe do dziś są uwielbiane przez dzieci i dorosłych. W Polsce tańczono na nich mazurka i poloneza, ale popularnością cieszyły się także: młynek, taniec świeczkowy czy hajduk. Natomiast podczas mroźnych, polskich zim, czas umilano sobie w kuligach. 

Zobacz modny manicure na karnawał i nie tylko: Paznokcie brokatowe to idealny wybór na domówkę, na bal karnawałowy i do pracy. Brokat zawsze jest na topie. Zobacz najpiękniejsze wzory

Ważną rolę podczas karnawału odgrywało Święto Ofiarowania Pańskiego, czyli święto Matki Boskiej Gromnicznej. Tego dnia odbywa się w kościele uroczystość Ofiarowania Pańskiego i zapala się gromnicę - symbol życia. To także moment, do którego należało rozebrać choinkę i żłobek. Na wsiach w Matki Boskiej Gromnicznej kolędnicy odwiedzali poszczególne domostwa, odgrywając scenki religijne lub z życia miejscowych w zamian za datki i poczęstunek.

Z kolei tłusty czwartek, który dziś kojarzy nam się z pączkami i faworkami (tzw. chrustem), dawał początek tłustemu tygodniowi, podczas którego raczyło się gości racuchami, blinami, pampuchami, a także innymi wypiekami, np. ciastem nadziewanymi słoniną.