O tym jak sołtys z chłopem pokłócili się o naszyjnik księżniczki

Działo się to w 1817 roku, a oryginalny opis tej niezwykłej historii znajduje się dziś w aktach z lat 1817-1830 w koszalińskim Archiwum Państwowym.

Księżniczka Charlotta, córka króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III, miała zostać żoną przyszłego cara Rosji Mikołaja I Romanowa. Ślubna ceremonia została wyznaczona na 1 lipca 1817 roku. Odpowiednio wcześniej wyruszył więc wspaniały orszak, który miał przewieźć księżniczkę z Berlina do Sankt Petersburgu. 15 czerwca orszak przejeżdżał przez Górę Chełmską. W pewnej chwili przyszłą carową powitała grupa dziewcząt w strojach jamneńskich. Były to uczennice ze szkoły w Jamnie, które odśpiewały pieśń, a potem jedna z nich - niejaka Anna Lasshan - w tradycyjnym stroju panny młodej wyrecytowała wiersz. Wzruszona księżniczka podarowała Annie długi, złoty naszyjnik i pojechała w dalszą drogę.

Tymczasem naszyjnik szybko stał się powodem ostrego sporu. Ojciec Anny, Michael Lassahn, wszem i wobec stwierdził, że kosztowany podarunek, jaki otrzymała jego córka, stanowi wyłącznie jej własność i nie będzie się nim z nikim dzielić. Odmiennego zdania był Joachim Mandke, sołtys Jamna, który skierował w tej sprawie oficjalną skargę do magistratu w Koszalinie (w tamtym czasie wieś Jamno - od 1331 roku - stanowiła własność koszalińskich władz). Ten uważał, że tak cenny podarunek powinien był własnością całej gminy. Ostatecznie obie strony sporu zgodziły się na ugodę.

Anna i jej ojciec przekazali naszyjnik gminie, ale pod warunkiem, że stanie się on elementem ozdoby jamneńskiego stroju panny młodej (chodziło o zdobne nakrycie głowy). Od tej chwili słynny podarunek księżniczki był przechowywany w kościele w Jamnie. Sięgano po niego podczas każdej kolejnej ślubnej uroczystości, przyozdabiając weselny strój panny młodej. Działo się tak do ostatnich, wojennych miesięcy 1945 roku i wkroczenia na te tereny wojsk sowieckich.

W tych niespokojnych czasach ślad po naszyjniku księżniczki Charlotty nagle się urywa. Ten z kościoła zniknął i nie wiadomo, jakie były jego dalsze losy i gdzie dziś się znajduje.

GŁOS KOSZALIŃSKI