O tym wielkopolskim pałacu pisał Mickiewicz w Panu Tadeuszu. Zobacz, jak teraz wygląda pałac w Objezierzu! [ZDJĘCIA]

Objezierze od końca XII wieku należało do uposażenia komandorii joannitów w Poznaniu. Od XIV do XVIII stulecia było własnością Nałęczów Objezierskich, a także w części Zawadzkich, Pruspolewskich, w końcu XVIII wieku Węgorzewskich, a od 1828 roku Turnów, którzy posiadali Objezierze aż do 1939 roku i znani byli jako wyśmienici gospodarze.

Jednym z właścicieli był do roku 1897 Hipolit Turno, wieloletni poseł do parlamentu niemieckiego. W XIX wieku Objezierze było żywym ośrodkiem życia kulturalnego. Bywali tu wybitni: Niemcewicz, Odyniec, Żmichowska, Strzelecki, Kraszewski, Pol i Garczyński. Bywał tu też Mickiewicz, który uwiecznił Objezierze w "Panu Tadeuszu".

"[...] blisko Objezierza
Polowaliśmy sobie na małego źwierza".

- A. Mickiewicz, Pan Tadeusz, Księga VII, w. 22-23.

Objezierze położone jest ok. 30 km na północ Poznania, kilka kilometrów na lewo od głównej szosy do Obornik. Jest to jedna z najważniejszych miejscowości na tzw. północnym szlaku mickiewiczowskim ze względu na pobyt poety w grudniu 1831 roku i na literacką legendę tego miejsca.

Najbardziej współczesny Mickiewiczowi opis Objezierza zawdzięczamy Richardowi Otto Spazierowi, pierwszemu podróżnikowi, który wędrował śladami Adama Mickiewicza po Wielkopolsce w 1833 roku. Znał on osobiście Mickiewicza, uwielbiał polską poezję i był pierwszym tłumaczem "Pana Tadeusza" na język obcy (niemiecki). Wędrował jakby z "Panem Tadeuszem" w ręku. Interesował go głównie krajobraz, szlacheckie dwory, obyczaje, kuchnia i polowania, czyli wszystko to, co mogłoby pomóc mu w przekładzie poematu.

Pałac objezierski jest przykładem wpływów wzorców architektonicznych modnych w kręgu dworu Stanisława Augusta Poniatowskiego.

"Wzniesiono go w końcu XVIII wieku na fali fascynacji angielskim modelem pałacu-willi, łączącym monumentalizm antyku z wiejskim zaciszem. Stanowi naśladownictwo pałacu w Siernikach, zbudowanego według projektu królewskiego architekta Jana Christiana Kamsetzera. Adaptację projektu wykonał Anoni Hohne z Poznania. Nie przestrzegano wyraźnego rozdziału pomieszczeń mieszkalnych od reprezentacyjnych. Według miejscowej tradycji Adam Mickiewicz nie mieszkał w pałacu, lecz w dziś już nieistniejącej oficynie, która znajdowała się od strony drogi. Obecny wygląd pałacu różni się od oryginalnego założenia, które mógł jeszcze podziwiać Mickiewicz".

- Na tropach Adama Mickiewicza w Wielkopolsce, red. J. Borowczyk, Z. Dambek-Giallelis, E. Lijewska, WBPiCAK, Poznań 2013, s. 89-90.

Pałac otacza park krajobrazowy, zaprojektowany tak, by wykorzystać naturalne ukształtowanie terenu. Przez wiele lat w pałacu mieścił się Zespół Szkół im. Adama Mickiewicza w Objezierzu. W zwiedzaniu pałacu niezwykle pomocne były plansze umieszczone w salach, przygotowane merytorycznie przez znawcę i miłośnika Objezierza, Zbigniewa Adamczewskiego.

Kolejnym interesującym punktem na mapie objezierskiej historii jest kościół św. Bartłomieja Apostoła usytuowany w najwyższym punkcie wsi. Fundatorami świątyni byli poznańscy joannici. Wzniesiono ją w końcu XII lub na początku XIII wieku z romańskich ciosów granitowych, początkowo jako jednonawowy. W krypcie pod kościołem znajduje się nekropolia Turnów. Co ciekawe, ród do dziś chowa tam swoich zmarłych. Na zewnątrz na ciosach kamiennych wyryty jest tajemniczy napis: HIC JACET ELENA, według miejscowej legendy ślad po więzionej tu Halszce z Ostroga.

To tylko część objezierskiej historii, którą głębiej będziecie mogli mogli poznać w trakcie Festiwalu "Literackie Objezierze" w dniach 10-11 czerwca 2022 r., gdzie zostanie zorganizowana wycieczka z przewodnikiem po całym kompleksie parkowo-pałacowym. Otwarte na zwiedzających zostaną miejsca, które na co dzień pozostają zamknięte.

Bibliografia:
Na tropach Adama Mickiewicza w Wielkopolsce, red. J. Borowczyk, Z. Dambek-Giallelis, E. Lijewska, WBPiCAK, Poznań 2013.
M. Libicki, P. Libicki, Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce, REDIS, Poznań 2010.
J. Skuratowicz, Dwory i pałace Wielkopolski. Styl narodowy, Zysk i S-ka, Poznań 2020.

Źródło: oborniki.naszemiasto.pl