96 lat temu do gdyńskiego portu zawitał pierwszy polski statek. Historia SS Wilno

SS Wilno było tak zwanym francuzem powstałym w stoczni Chantiers Navals Français. Z miejscowości Blainville-sur-Orne statek przyprowadził do nas kapitan Mamert Stankiewicz, który był jednocześnie pierwszym kapitanem jednostki. To właśnie on zaproponował też pierwotną nazwę statku. Po przybyciu do gdyńskiego portu, który cały czas powstawał, 5 stycznia 1927 roku odbyła się uroczystość poświęcenia i podniesienia polskiej bandery. Uczestniczył w niej budowniczy Gdyni i minister przemysłu i handlu - Eugeniusz Kwiatkowski.

SS Wilno tym samym przeszło do historii jako pierwszy polski statek w gdyńskim porcie. Był jednostką służącą Polskiej Marynarce Handlowej i do września 1939 roku transportował rodzimy węgiel do Szwecji oraz Wielkiej Brytanii. Do 1951 roku właścicielem Wilna było przedsiębiorstwo armatorskie Żegluga Polska.

Czytaj także: Historia na mierzei. Wyjątkowy hotel Kaiserhof w Kalhberg (Krynicy Morskiej). Odpoczywali tu oficerowie Abwehry [ARCHIWALNE ZDJĘCIA]

Podczas II wojny światowej jednostka wsławiła się ucieczką z francuskiego portu Sfax w Tunezji. Kiedy wróciła do Polski w 1946 roku, zmieniono jej nazwę na „Wieluń”. Z takim też imieniem statek kończył swoją służbę już w 1958 roku. Po wypełnieniu swojej misji został pocięty na złom.

Pierwszy kapitan „Wilna” Mamert Stankiewicz był komandorem Marynarki Wojennej II RP i swojej karierze dowodził też statkami „Lwów”, „Polonia” oraz „Piłsudski”. Jego postać, utrwalona w literaturze marynistycznej książką Karola Olgierda Borchardta „Znaczy Kapitan”, ma status legendy odrodzonej polskiej floty. Mamert Stankiewicz pośmiertne został odznaczony orderem Virtuti Militari oraz brytyjskim Distinguished Service Cross. Jego wspomnienia „Z floty carskiej do polskiej” wydane zostały dopiero w 1989 roku.