IPN w Poznaniu: Płótno z katyńskiego krzyża dowodem na siłę pamięci o zbrodni katyńskiej. "Stanowi cenny i niezwykle rzadki dowód" [ZDJĘCIA]

Odkrycie dra Grzelczaka jest wyjątkowe z dwóch powodów. Po pierwsze odnalazł w Archiwum IPN oryginalne "płótno katyńskie" sprzed 34 lat (załączone pierwotnie do dokumentacji jako dowód w sprawie). Stanowi ono cenny i niezwykle rzadki dowód na siłę pamięci o katyńskiej zbrodni, trwającej mimo urzędowych zakazów i szykan. Po drugie zaś SB nie wykryła jego autorów.

Na dwumetrowym płótnie z napisem "Katyń" wpisanym w znak krzyża znalazły się także nazwiska ofiar systemu komunistycznego lat 80.: "[ks. Jerzy] Popiełuszko, [Piotr] Bartoszcze, [Grzegorz] Przemyk, [Marcin] Antonowicz, [Jan] Strzelecki, [?] Domagała", a także czytelne dla wszystkich daty upamiętniające ofiary Poznańskiego Czerwca 1956 ("56"), Grudnia 1970 ("70") oraz stanu wojennego ("13 XII 1981 r.").

Pilska Służba Bezpieczeństwa nakazała esbekom w Trzciance wykorzystanie wszystkich możliwych środków dla ujawnienia tego katyńskiego upamiętnienia, jak tłumaczy dr Piotr Grzelczak. - Wydaje się nam coś niegroźnego - mamy krzyż, cmentarz, małą miejscowość. Nagle stawia ona na nogi tajną policję polityczną w mieście wojewódzkim, samej Trzciance i interesuje się tym Warszawa.

Odpowiedzialnych za upamiętnienie zbrodni katyńskiej w Siedlisku dr Piotr Grzelczak ustalił z pomocą Edwina Klessy, legendarnego lidera solidarnościowej trzcianeckiej opozycji, oraz proboszcza parafii w Siedlisku, ks. Ryszarda Fudali. Pomysłodawcą był Stanisław Przybył, któremu pomogli Zbigniew Podolski i Stanisław Twers.

- Udało nam się przywrócić kolejną, być może drobną, małą kartkę z dziejów opozycji Wielkopolsce, ale ważną. Takich spraw w naszych archiwach jest oczywiście bez liku, ale bez podejmowania takich działań, nawet na tych małych w przykładach, nie zbudujemy czegoś więcej - nie zbudujemy gmachu, który pokaże nam skalę oporu społecznego w województwie wielkopolskim czy w ogóle w tych kilku małych województwach, które wówczas składały się na Wielkopolskę w latach osiemdziesiątych - powiedział dr Piotr Grzelczak.

Więcej o płótnie przeczytasz TUTAJ.