Trzynaście lat temu, 10 kwietnia 2010 r., w katastrofie samolotu Tu-154M w Smoleńsku zginęło 96 osób, wśród nich: prezydent Lech Kaczyński z małżonką Marią, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski oraz inne osobistości.
Polska delegacja miała wziąć udział w uroczystościach 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. Samolot wystartował z warszawskiego lotniska tuż przed godz. 7.30. Miał wylądować na lotnisku Smoleńsk-Siewiernyj, a stamtąd członkowie delegacji mieli ruszyć samochodami do Katynia. Uroczystości rocznicowe zaplanowano na 9.30. Miał to być dzień podniosły, pełen powagi, ale i wspomnień. Wspomnień o zbrodni katyńskiej, jednej z najtragiczniejszych w historii Polski. Wszystko potoczyło się jednak inaczej...
O godz. 8.41. samolot rozbił się w pobliżu lotniska. Przed godz. 9.00 do mediów zaczęły docierać komunikaty o katastrofie. Na początku lakoniczne, niejasne, z czasem coraz bardziej konkretne i dramatyczne. Zginęli wszyscy znajdujący się na pokładzie: 89 członków delegacji i 7 osób załogi Tu-154M. Oczy całego świata zwróciły się w kierunku Polski. W naszym kraju czas się zatrzymał, wszyscy wstrzymali oddech. Ogłoszona została żałoba narodowa, która trwała do 18 kwietnia do godz. 24.00.
10 kwietnia 2010 roku, zamiast obchodów w lesie katyńskim, odprawiono mszę świętą w intencji pasażerów Tupolewa. Polacy w centrach miast zaczęli spontanicznie się gromadzić, modlić i opłakiwać tych, którzy zginęli w tych tragicznych okolicznościach. W żałobie pogrążyły się także miasta i miasteczka w województwie śląskim.
17 kwietnia na pl. Piłsudskiego w Warszawie odbyły się państwowe uroczystości żałobne ku czci ofiar katastrofy. 18 kwietnia para prezydencka Lech i Maria Kaczyńscy spoczęli w krypcie Katedry na Wawelu. Pogrzeby ofiar katastrofy smoleńskiej odbywały się do 28 kwietnia.
Wśród oficjeli były także osoby z województwa śląskiego - wicemarszałek Senatu Krystyna Bochenek, poseł PO Grzegorz Dolniak z Będzina, podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Mariusz Handzlik, który pochodził z Bielska-Białej, wiceadmirał Andrzej Karweta (pochodził z Jaworzna), Rzecznik Praw Obywatelskich Janusz Kochanowski z Częstochowy, ks. płk Adam Pilch z Wisły, gen. dyw. Włodzimierz Potasiński z Czeladzi i prezes Narodowego Banku Polskiego, Sławomir Skrzypek z Katowic. Wszyscy mieli różne światopoglądy, przekonania i style życia, na wszystkich czekano z miłością w domu, wszyscy osierocili dzieci...
10 kwietnia 2023 roku o godzinie 8.41 w wielu polskich miastach zawyły syreny alarmowe przypominające to tragiczne wydarzenie.
Ofiary katastrofy smoleńskiej
- Lech Kaczyński – prezydent RP
- Maria Kaczyńska – małżonka prezydenta RP
- Ryszard Kaczorowski – ostatni prezydent RP na uchodźstwie
- Krzysztof Putra – wicemarszałek Sejmu RP
- Jerzy Szmajdziński – wicemarszałek Sejmu RP
- Krystyna Bochenek – wicemarszałek Senatu RP
- Janusz Kochanowski – rzecznik praw obywatelskich
- Janusz Krupski – kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
- Janusz Kurtyka – prezes Instytutu Pamięci Narodowej
- Sławomir Skrzypek – prezes Narodowego Banku Polskiego
- Maciej Płażyński – poseł, prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”
- Władysław Stasiak – szef Kancelarii Prezydenta RP
- Aleksander Szczygło – szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego
- Paweł Wypych – sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP
- Stanisław Komorowski – podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej
- Andrzej Kremer – podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych
- Tomasz Merta – podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- Mariusz Handzlik – podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP
- Andrzej Przewoźnik – sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
Posłowie
- Leszek Deptuła
- Grzegorz Dolniak
- Grażyna Gęsicka
- Przemysław Gosiewski
- Izabela Jaruga-Nowacka
- Sebastian Karpiniuk
- Aleksandra Natalli-Świat
- Arkadiusz Rybicki
- Jolanta Szymanek-Deresz
- Zbigniew Wassermann
- Wiesław Woda
- Edward Wojtas
Senatorowie
- Janina Fetlińska
- Stanisław Zając
Przedstawiciele Rodzin Katyńskich i innych stowarzyszeń
- adw. Joanna Agacka-Indecka – prezes Naczelnej Rady Adwokackiej
- Ewa Bąkowska – wnuczka gen. bryg. Mieczysława Smorawińskiego
- Anna Maria Borowska – córka ppor. Franciszka Popławskiego, wiceprezes Gorzowskiej Rodziny Katyńskiej (od 6 listopada 2009)
- Bartosz Borowski – przedstawiciel Gorzowskiej Rodziny Katyńskiej, wnuk Anny Marii Borowskiej (syn Franciszka Borowskiego)
- Czesław Cywiński – prezes Światowego Związku Żołnierzy AK
- Edward Duchnowski – sekretarz generalny Związku Sybiraków
- ks. prałat Bronisław Gostomski – dziekan dekanatu Londyn-Północ, proboszcz parafii św. Andrzeja Boboli w Londynie
- o. Józef Joniec SchP – prezes Stowarzyszenia Parafiada
- ks. Zdzisław Król – kapelan Warszawskiej Rodziny Katyńskiej (1987–2007)
- ks. Andrzej Kwaśnik – kapelan Federacji Rodzin Katyńskich
- Tadeusz Lutoborski – były prezes Warszawskiej Rodziny Katyńskiej, syn ppor. Adama Lutoborskiego
- Bożena Mamontowicz-Łojek – prezes Polskiej Fundacji Katyńskiej
- Stefan Melak – prezes Komitetu Katyńskiego
- adw. Stanisław Mikke – wiceprzewodniczący ROPWiM, redaktor naczelny miesięcznika „Palestra”
- Piotr Nurowski – prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego
- Bronisława Orawiec-Löffler – bratanica majora Franciszka Orawca, zamordowanego w Katyniu; członkini Stowarzyszenia Rodzin Katyńskich z Podhala
- Katarzyna Piskorska – córka Tomasza Piskorskiego
- Andrzej Sariusz-Skąpski – prezes Federacji Rodzin Katyńskich
- Wojciech Seweryn – rzeźbiarz, autor Pomnika Ofiar Katynia w Chicago
- Leszek Solski – syn kpt. Kazimierza Solskiego, oficera i sportowca oraz bratanek majora Adama Solskiego, zamordowanych w Katyniu, członek Stowarzyszenia Rodzina Katyńska
- Teresa Walewska-Przyjałkowska – Fundacja „Golgota Wschodu”
- Anna Walentynowicz – działaczka Wolnych Związków Zawodowych, współzałożycielka NSZZ „Solidarność”
- Gabriela Zych – prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Kaliszu
Przedstawiciele Sił Zbrojnych RP
- gen. Franciszek Gągor – szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
- gen. dyw. Tadeusz Buk – dowódca Wojsk Lądowych RP
- gen. broni pil. Andrzej Błasik – dowódca Sił Powietrznych RP
- wiceadmirał Andrzej Karweta – dowódca Marynarki Wojennej RP
- gen. dyw. Włodzimierz Potasiński – dowódca Wojsk Specjalnych RP
- gen. broni Bronisław Kwiatkowski – Dowódca Operacyjny Sił Zbrojnych RP
- gen. bryg. Kazimierz Gilarski – dowódca Garnizonu Warszawa
- bp. gen. dyw. Tadeusz Płoski – katolicki biskup polowy Wojska Polskiego
- abp gen. bryg. Miron Chodakowski – prawosławny ordynariusz Wojska Polskiego
- ks. płk Adam Pilch – p.o. Ewangelickiego Biskupa Wojskowego
- ks. ppłk pil. Jan Osiński – Ordynariat Polowy Wojska Polskiego
Osoby towarzyszące
- ppłk Zbigniew Dębski – członek Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari, sekretarz Klubu Kawalerów Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Katarzyna Doraczyńska – zastępca dyrektora gabinetu szefa Kancelarii Prezydenta, radna dzielnicy Praga-Południe w Warszawie
- Aleksander Fedorowicz – tłumacz języka rosyjskiego
- ks. Roman Indrzejczyk – kapelan prezydenta
- Dariusz Jankowski – aspirant w Zespole Obsługi Organizacyjnej Kancelarii Prezydenta (ur. 8 lipca 1955)[5]
- Mariusz Kazana – dyrektor protokołu dyplomatycznego MSZ
- gen. bryg. Stanisław Nałęcz-Komornicki – kanclerz Orderu Wojennego Virtuti Militari
- płk dr hab. n. med. Wojciech Lubiński – lekarz prezydenta, rzecznik prasowy, sekretarz Rady Naukowej i z-ca komendanta Wojskowego Instytutu Medycznego
- Barbara Mamińska – dyrektor biura kadr i odznaczeń w Kancelarii Prezydenta
- Janina Natusiewicz-Mirer – sybiraczka, działaczka społeczna, dawna działaczka opozycji demokratycznej w Krakowie; osoba towarzysząca Annie Walentynowicz w podróży
- ks. prof. Ryszard Rumianek – rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
- Izabela Tomaszewska – dyrektor zespołu protokolarnego Kancelarii Prezydenta, odpowiedzialna w Kancelarii za kontakty pierwszej damy
- Janusz Zakrzeński – aktor teatralny i filmowy, członek rady programowej Związku Piłsudczyków
Załoga samolotu Tu-154M
- mjr Robert Grzywna
- kpt. Arkadiusz Protasiuk
- por. Artur Ziętek
- chor. Andrzej Michalak
- Natalia Januszko
- Barbara Maciejczyk
- Justyna Moniuszko
- mł. chor. Agnieszka Pogródka-Węcławek (funkcjonariuszka Biura Ochrony Rządu wchodząca w skład załogi samolotu jako stewardesa)
Funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu
- ppłk Jarosław Florczak
- kpt. Dariusz Michałowski
- por. Paweł Janeczek
- ppor. Piotr Nosek
- st. chor. Artur Francuz
- chor. Jacek Surówka
- chor. Paweł Krajewski
- chor. Marek Uleryk
