Spadochroniarz z Żelaznym Krzyżem
II WOJNA ŚWIATOWA
„Spadochroniarz Hitlera” to biografia Rudolfa Witziga (1916-2001), oficera niemieckich sił powietrznodesantowych. Sławę zyskał już w maju 1940 r., gdy jako młody porucznik zaplanował i poprowadził operację zdobycia fortu Eben-Emael w Belgii.
To strategiczne zwycięstwo było pierwszą w historii akcją przeprowadzoną przez niemieckich strzelców spadochronowych korzystających z szybowców desantowych. Spadochroniarze odnieśli sukces, nagłośniony przez hitlerowską machinę propagandową. Witzig, który nigdy nie został członkiem partii nazistowskiej, walczył również m.in. na Krecie, w Afryce Północnej, w czerwcu 1944 r. we Francji, potem w krajach bałtyckich i pod koniec wojny w Holandii. Zakończył wojnę w stopniu majora. Za walki w Prusach Wschodnich w 1944 r. został odznaczony osobiście przez Hitlera Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu i jest jednym z zaledwie piętnastu spadochroniarzy, którzy otrzymali ten order.
Gilberto Villahermosa, „Spadochroniarz Hitlera”, wyd. Rebis, Poznań 2016, cena 39,90 zł.
Obozowy różowy trójkąt
II WOJNA ŚWIATOWA
Adolf Hitler programem masowej eksterminacji objął Żydów, a później także mieszkańców krajów podbitych w Europie Środkowej. Ale na jego liście znalazły się także mniejszości seksualne.
Wódz III Rzeszy uznał, że należy się z nimi rozprawić równie bezwzględnie jak z Żydami. Znalazł się nawet w kodeksie karnym paragraf 175 mówiący o tym, że homoseksualizm podlega karze. W ten sposób obozy koncentracyjne zaczęły się zapełniać mężczyznami, którzy do obozowych pasiaków mieli przyszyte różowe trójkąty - znak, że są ową mniejszością. Jaki czekał ich los? Można się o tym dowiedzieć ze wspomnień Heinza Hegera, które właśnie ukazały się na polskim rynku księgarskim. Heger opisuje, w jaki sposób wyglądał los podobnych do niego osób w obozach, gdzie dymiące kominy krematoriów i eksperymenty pseudomedyczne były na porządku dziennym.
Heinz Heger, „Mężczyźni z różowym trójkątem”, Wyd. Karta, Warszawa 2016, cena 34 zł.
Kto zabił „Hela”?
II WOJNA ŚWIATOWA
Stanisław Gustaw Jaster (1921-1943), pseudonim „Hel”, był harcerzem i żołnierzem AK. Od 1940 do 1942 r. przebywał w KL Auschwitz, gdzie współpracował w konspiracji z rotmistrzem Witoldem Pileckim. Gdy udało mu się zbiec z obozu, wrócił do Warszawy.
Trafił w szeregi elitarnej jednostki AK „Osa” - „Kosa 30”, która zajmowała się likwidacjami, sabotażem i dywersją. Brał udział w wielu akcjach bojowych. Jednak w lipcu 1943 r. zaginął w tajemniczych okolicznościach. Co więcej, po latach stał się przedmiotem ostrej nagonki. Koledzy z oddziału oskarżyli go o zdradę, która doprowadziła do aresztowania wielu członków „Osy” - „Kosy” w kościele św. Aleksandra w Warszawie. Czy jednak zarzuty te były prawdziwe? Kto naprawdę doniósł na jego towarzyszy broni? Co się stało owego feralnego lipcowego dnia 1943 r., kiedy ostatni raz widziano Staszka? Daria Czarnecka próbuje odpowiedzieć na te pytania.
Daria Czarnecka, „Największa zagadka Polskiego Państwa Podziemnego. Stanisław Gustaw Jaster - człowiek, który zniknął”, PWN, Warszawa 2016.
Zbrodniarze wojenni w kitlach lekarskich
II WOJNA ŚWIATOWA
Do dziś trudno uwierzyć w ogrom zbrodni Holokaustu. A jeszcze trudniej zrozumieć, jak rękę do nich mogli przyłożyć lekarze - ludzie, którzy przysięgali, że: primum non nocere (po pierwsze nie szkodzić). Vivien Spitz opowiada o niemieckich lekarzach, którzy na więźniach obozów koncentracyjnych prowadzili najbardziej nieludzkie eksperymenty pseudomedyczne.
Vivien Spitz, „Doktorzy z piekła rodem”, wyd. Replika, Zakrzewo 2016, cena 49,90 zł.
Lot nad Karakorum i poszukiwania
II WOJNA ŚWIATOWA
Stanisław Franczak był jednym z tych, którzy tworzyli legendę polskich lotników z lat wojny. Monika Rogozińska opisuje drogę na Nanga Parbat (8125 m n.p.m.), w poszukawaniu ciała Franczaka, który po wojnie latał nad pasmami Himalajów i Karakorum i tam zaginął. Pasjonująca opowieść, w której współczesna przygoda miesza się z przeszłością.
Monika Rogozińska, „Lot koło nagiej damy”, wyd. Bernardinum 2016, cena 45 zł.
Cała prawda o Słońcu Karpat
BIOGRAFIA
W grudniu 1989 r. świat obiegły wstrząsające zdjęcia z egzekucji dyktatora Nicolae Ceausescu. Zanim obaliła go krwawa rewolucja, przez ponad dwadzieścia lat rządził Rumunią, otaczany kuriozalnym kultem jednostki na wzór Stalina i komunistycznych przywódców krajów Dalekiego Wschodu.
Reżim owładniętego manią wielkości Conducatora, pragnącego stosować w środku Europy wzorce zaczerpnięte z północnokoreańskiego komunizmu, uczynił z Rumunii prawdziwe piekło na ziemi. Rumunia Ceausescu stała się krajem powszechnej nędzy, a osławiona tajna policja Securitate - symbolem krwawego terroru nawet dla socjalistycznych sąsiadów.
Biografia Ceausescu autorstwa Thomasa Kunzego jest dziś powszechnie uznawana za pozycję klasyczną. Autor to niemiecki historyk, absolwent uniwersytetów w Lipsku i Jenie. Wykładał m.in. na Uniwersytecie Owidiusza w Konstancy. Od 2002 r. związany z Fundacją im. Konrada Adenauera.
Thomas Kunze, „Ceausescu. Piekło na ziemi”, wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2016, cena 55 zł.
Walka o ojczyznę bez względu na cenę
BIOGRAFIA
Yun Dong-ju istniał naprawdę, to jeden z najwybitniejszych koreańskich poetów, który zginął w prowadzonym przez Japończyków obozie jenieckim w 1945 r. Jego losy stały się dla Lee Jung-Myunga pretekstem do napisania powieści o dramacie człowieka walczącego, ale jednocześnie gotowego walczyć o niepodległość własnej ojczyzny. Nawet jeśli ta walka wiedzie do śmierci.
Lee Jung-Myung, „Poeta, strażnik i więzień”, wyd. Świat Książki, Warszawa 2016, cena 34,90 zł.
Komuniści i ich rola w polskich dziejach
HISTORIA POLSKI
Na przykładach sylwetek wybranych działaczy ukazano drogi prowadzące na szczyty władzy, a także przypadki załamania kariery w aparacie partyjnym. Część zamieszczonych w tomie artykułów stanowi podsumowanie dotychczasowych badań, inne wytyczają nowe kierunki badawcze. Całość składa się na syntetyczny obraz elit komunistycznych w Polsce w XX w.
„Elity komunistyczne w Polsce”, pod red. M. Szumiły i M. Żukowskiego, wyd. IPN, UMCS, Warszawa, Lublin 2016, cena 48 zł.
Londyn w gorących latach 60.
HISTORIA KULTURY
Książka Piotra Szaroty to swoisty bedeker, ale nie turystyczny, lecz intelektualny. Dwanaście miesięcy roku 1967 i wydarzenia dziejące się wówczas w Londynie to ledwie punkt wyjścia, jako że narracja nieustannie sięga w przeszłość i podpowiada też, co działo się później. Z ludźmi, ich działalnością, ale także, jak zmieniał się sam Londyn, Anglia i kultura Zachodu.
Piotr Szarota, „Londyn 1967”, wyd. Iskry, Warszawa 2016, cena 44,90 zł.
Gałczyński pisze w Altengrabow
WSPOMNIENIA
W czasie wojny Konstanty Ildefons Gałczyński trafił do stalagu Altengrabow pod Magdeburgiem i stał się numerem 5700. Od kolegi dostał czysty zeszyt, w którym od sierpnia do listopada 1941 r. zapisywał myśli, opisy głodu i zmęczenia, relacje z pracy, wyznania wiary i miłości. Przejmująca opowieść człowieka, który wierzy w powrót do utraconego świata.
Konstanty I. Gałczyński, „Notatnik z Altengrabow”, wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2016, cena 45 zł.
Polka, Warszawa, wojna, miłość
WSPOMNIENIA
Autentyczny pamiętnik 16-latki w okupowanej Warszawie. Oto piękna, szalona i zafascynowana kulturą niemiecką Hanka buntuje się przeciwko wojnie, marzy o normalnym życiu, chodzi na tajne komplety i flirtuje z niemieckimi oficerami. To prawdziwy, daleki od stereotypów portret młodej dziewczyny w czasie II wojny światowej.
Hanka Zach, „Mój wróg, moja miłość. Pamiętnik dziewczyny z okupowanej Warszawy”, Wyd. Poradnia K, Warszawa 2016, cena 39,90 zł.
Piękne Włoszki i władza
HISTORIA WŁOCH
Katarzyna Medycejska, Sonia Gandhi, Carla Bruni czy Krystyna Wazówna. Włoszek, które - dzięki takiemu, a nie innemu wyborowi współmałżonka - przebiły się na szczyty władzy w wielu krajach. Na czym polega ich fenomen? Maciej Brzozowski uważnie studiuje kolejne przypadki, szukając klucza do ich sukcesu w pędzie do władzy.
Maciej A. Brzozowski, „Boskie. Włoszki, które uwiodły świat”, wyd. Znak, Kraków 2016, cena 39,90 zł.
Co Łemków łączy z Polską
HISTORIA ŁEMKÓW
O Łemkach wiemy tyle, że taki naród (czy może lepiej grupa etniczna) żył w granicach II Rzeczypospolitej - i w tym miejscu nasza wiedza się wyczerpuje. Marek Koprowski postanowił tę białą plamę historii zaczernić i stąd jego książka przybliżająca nam dzieje Łemków, nierozłącznie połączonych z historią Polski.
Marek A. Koprowski, „Łemkowie. Losy zaginionego narodu”, wyd. Replika, Zakrzewo 2016, cena 34,90 zł.
Jezuici na wojnie z hitlerowcami
LITERATURA
Niezwykły dokument historyczny i powieść szpiegowska w jednym! „Kościół szpiegów” Marka Rieblinga obnaża z detalami tę intrygę spod znaku „krzyża i szpady”. Uzbrojeni jezuici kradną plany domu Hitlera, a strażnik watykańskiej krypty przewodzi siatce szpiegowskiej, która kopiuje wojenne plany Niemców i rani Hitlera w zamachu bombowym.
Mark Riebling, „Kościół szpiegów. Tajna wojna papieża z Hitlerem”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016, cena 38,90 zł.
Tajemnicza misja do Londonium
BELETRYSTYKA
Spora popularność serii „Orły imperium” najlepiej dowodzi, że rozpoczęta sukcesem filmu „Gladiator” Ridleya Scotta moda na starożytny Rzym nie ma zamiaru wygasnąć. Do naszych rąk trafia teraz kolejna część serii. Tym razem prefekt Katon i centurion Macro wyruszają z misją do miasta na odległych rubieżach imperium, Londonium.
Simon Scarrow, „Orły imperium. Kohorta”, wyd. Książnica, Poznań 2016, cena 43 zł.
