Stępina. Potężny schron z II wojny światowej wybudowano dla samego Hitlera. Wódz III Rzeszy spotkał się w nim z Mussolinim 11.10

Paweł Chwał
Opracowanie:
Schron kolejowy w Stępinie to potężna budowla, jedna z większych - zachowanych do dzisiaj - atrakcji militarnych kraju. Można go zobaczyć od środka
Schron kolejowy w Stępinie to potężna budowla, jedna z większych - zachowanych do dzisiaj - atrakcji militarnych kraju. Można go zobaczyć od środka Paweł Chwał
Wybudowana w Stępinie koło Frysztaka na Podkarpaciu potężna budowla była jedną z kilku wojennych kwater Adolfa Hitlera. Wódz III Rzeszy spotkał się w niej z włoskim dyktatorem Benito Mussolinim. Miejsce to skrywa wiele innych tajemnic. To największy w Europie naziemny schron kolejowy. Aby do niego dotrzeć wystarczy godzina jazdy samochodem z Tarnowa.

Specjalna konstrukcja schronu w Stępinie zapewniała bezpieczeństwo tym, którzy znajdowali się w środku

Führer miał obsesję na punkcie swojego bezpieczeństwa. Niechętnie opuszczał swoją kwaterę główną w Berlinie, panicznie bał się podróży pociągami, bo narażone były one na ataki z powietrza. Jednak potrzebował punktu dowodzenia przed planowanym w ramach operacji Barbarossa atakiem na Związek Radziecki.

Wybudowany w Stępinie (wieś pomiędzy Brzostkiem i Frysztakiem) pomiędzy 1940 a 1941 rokiem zespół schronów zajmuje obszar o łącznej powierzchni 2,5 hektara. Największy z nich – naziemny, kolejowy – mierzy blisko 400 metrów. Jego szerokość u podstawy wynosi 15 metrów, a wysokość - ok. 9 metrów. Specjalnie na potrzeby tego obiektu przeprowadzono 3,5 km linii kolejowej ze stacji Wiśniowa.

Wedle zapewnień konstruktorów, ściany wytrzymywać miały kilkukrotne trafienie w to samo miejsce pocisku artyleryjskiego o wadze 500 kg. Łukowaty kształt miał chronić przed bezpośrednim i celnym atakiem z powietrza, natomiast zbudowane na bazie łuku ściany dodatkowo miały sprzyjać poślizgowi trafiających w nie bomb lotniczych.

W powstanie budowli zaangażowanych mogło być nawet 10 tysięcy robotników, z których część – dla zachowania tajemnicy – prawdopodobnie została później rozstrzelana. Schron, poprzez system śluz i hermetycznie zamykanych wrót, zapewniał także ochronę przed atakiem chemicznym czy biologicznym. Wewnątrz znajdowało się wiele innych pomieszczeń technicznych, magazynowych i schronowych dla załogi i obsługi pociągu.

Przez cały okres wojny żelbetowy wąż w Stępinie stanowiący jedną z kilku wojennych kwater wodza III Rzeszy, tzw. Fuhrerhauptquartier (FHQ) utrzymywano w stałej gotowości na przyjęcie pociągu sztabowego lub innego pociągu specjalnego. Taki pojawił się niedługo po wybudowaniu schronu – pod koniec sierpnia 1941 r. W Stępinie spotkali się Adolf Hitler i Benito Mussolini.

Niewykluczone, że w schronie – w czasie wojny montowane były pociski V-2, czyli tajna broń Hitlera. Co jakiś czas pojawiają się również informacje o tym, że pod budowlą znajdują się dodatkowe, nieodkryte dotąd i zalane wodą kondygnacje, które mogą skrywać różne tajemnice, a być może także zrabowane przez Niemców kosztowności. Budowa przez cały okres wznoszenia była zasłonięta wysokim płotem, a mieszkający po sąsiedzku ludzie noce musieli spędzać poza swoimi domami.

Obiekt jest dostępny do zwiedzania

Po wojnie tunel najpierw użytkowało wojsko, potem miał służyć jako składnica mennicy państwowej, ale ostatecznie został zamieniony na… pieczarkarnię. Ta funkcjonowała do lat 90-tych XX wieku. W roku 2000 schron znalazł się we władaniu Gminy Frysztak i dziś jest udostępniany zwiedzającym. W październiku można go zobaczyć od środka w niedziele – w godz. 11-17. Zwiedzanie jest możliwe także w inne dni i godziny, po wcześniejszym umówieniu (tel. 880061040). Bilet normalny kosztuj 10 zł, a ulgowy – 7 zł. W przypadku grup zorganizowanych można skorzystać z oprowadzania przez przewodnika.

Mimo ponad 80 lat od budowy, obiekt jest wciąż w dobrym stanie. W środku można zobaczyć nie tylko tunel główny, ale też biegnące wzdłuż niego korytarze i różne zakamarki, a także pozostałości po prowadzącej do niego linii kolejowej oraz stacjonujących w nim żołnierzach oraz poczytać na planszach o historii tego miejsca, które wciąż robi ogromne wrażenie i owiane jest tajemnicą.

 

Schron kolejowy w Stępinie to potężna budowla, jedna z większych - zachowanych do dzisiaj - atrakcji militarnych kraju. Można go zobaczyć od środka

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Najważniejsze wiadomości z kraju i ze świata

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na naszahistoria.pl Nasza Historia