TAJEMNICE ŚLĄSKA. Tunel kolejowy w Rydułtowach jest najstarszy w Polsce, działa od 160 lat! Do jego budowy użyto 20 000 ton łoju wołowego

Powstał w połowie XIX wieku, przetrwał do dziś, choć był zburzony, a później odbudowany w czasie II wojny światowej. Mowa o niesamowitym, zabytkowym, najdłuższym na Śląsku tunelu kolejowym, który znajduje się na trasie Rybnik-Racibórz, ciągnie się na wysokości Rydułtów (od osiedla Orłowiec po pola na wschód od pobliskiej Czernicy w gminie Gaszowice). Wejścia po obu stronach ozdobione są specjalnymi wieżami.

Prowadzi tam jeden tor, pasażerowie na trasie są przyzwyczajeni, że nagle na długi czas zapadają ciemności – przyjezdni podróżni nie kryją zaskoczenia, bo zdaje się, że tunel nie ma końca. To prawdziwa perełka industrialna - cud ówczesnego budownictwa. Nic dziwnego, że ponad dekadę temu władze Rydułtów chciały, aby obiekt wpisać na listę Śląskiego Szlaku Zabytków Techniki, ale nie udało się. Wszystko dlatego, że wciąż przejeżdżają tam pociągi i póki co niemożliwe jest udostępnienie go zwiedzającym.

To miejsce także o historycznym znaczeniu. Nad tym tunelem toczyła się jedna z walk I Powstania Śląskiego. W jej trakcie 18 sierpnia 1919 roku zginął powstaniec - Jerzy Dembczyk. Obelisk poświęcony jego pamięci znajduje się już nad tunelem (w kierunku Czernicy).

Jego powstanie przypadło na czasy rozkwitu przemysłu węglowego, zapotrzebowanie na surowiec rosło, stąd pomysł pociągnięcia torów do Raciborza.

Budowa tunelu trwała ponad 3 lata, podczas, której natrafiono na spore problemy. Niestabilny grunt dawał budowlańcom się we znaki. Aby uszczelnić konstrukcję i zabezpieczyć ją przed naporem wód gruntowych użyto podczas jego budowy aż 20 000 ton łoju oraz innego rodzaju tłuszczu. Efekt widać do dziś.

- W 1857 r. tunel zawalił się. Wszystkiemu winne były ruchy górotworu spowodowane eksploatacją górniczą prowadzoną pod miastem Rydułtowy. 100 metrów tunelu zostało całkowicie zniszczone. Dzięki zaangażowaniu górników oddało się go odbudować i wzmocnić. W swojej historii raz jeszcze doszło do zawalenia konstrukcji, lecz tym razem odbyło się to całkowicie zgodnie z planem. Podczas wybuchu II Wojny Światowej 1 września 1939 r. dokładnie o godzinie 5.09 żołnierze Wojska Polskiego broniący Rydułtów wysadzili tunel w powietrze. Miało to powstrzymać nacierające wojska niemieckie. Okazało się jednak, że zablokowanie linii kolejowej Racibórz – Rybnik nie spowolniło ataku. Tunel został odbudowany i przywrócony do eksploatacji w 1942 roku – czytamy na stronie Śląskiej Organizacji Turystycznej.

Tunel, mimo iż liczy sobie ponad 160 lat, wciąż spełnia swoją rolę.