Autorzy projektu przypominają, że podczas II wojny światowej Polacy walczyli na wszystkich jej frontach w obronie godności i wolności oraz w imię solidarności z innymi zniewolonymi narodami. Poprzez działania edukacyjne postarają się przybliżyć bohaterskie czyny naszych lotników w Bitwie o Anglię, zapomnianych polskich żołnierzy spod Tobruku, Narwiku czy Monte Cassino.
Projekt planowany jest na lata 2022-2025, obejmie zasięgiem ponad 50 państw na całym świecie i jest przykładem polityki historycznej skierowanej do trudnego, wymagającego odbiorcy. „Odbiorcy, który nie wie nic, albo niewiele o historii Polski. Często też posiada jej bardzo przekłamany, zdeformowany przez różne środki przekazu, obraz” – informuje IPN.
80 lat temu, 24 marca 1942 r. rozpoczęła się ewakuacja Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysława Andersa ze Związku Sowieckiego. Do 5 kwietnia 1942. z terenu Związku Sowieckiego do Iranu wjechało 33 000 żołnierzy i 11 000 osób cywilnych.
Wyjazd został uzgodniony 18 marca podczas spotkania gen. Andersa z Józefem Stalinem. Oficjalnie Związek Sowiecki nie był w stanie zapewnić polskim oddziałom wystarczającej ilości żywności. W marcu 1942 r. 70 000 polskich żołnierzy otrzymywało tylko 26 000 racji żywnościowych, z których korzystała również polska ludność cywilna skupiona wokół ośrodków tworzenia Wojska Polskiego na Wschodzie. Polskie dowództwo znajdowało się również pod presją Sowietów, którzy żądali, aby polskie dywizje skierowano do walki, chociaż jeszcze nie zakończyły formowania.
W Związku Sowieckim pozostało jeszcze ok. 40 000 żołnierzy oraz nieokreślona ilość cywilów. Liczby te zmieniały się z dnia na dzień, do ośrodków formowania polskich oddziałów ciągle napływali nowi ochotnicy oraz kobiety i dzieci. Kolejną turę ewakuacji rozpoczęto 19 sierpnia 1942 r. Do 31 sierpnia ZSRS opuściło 45 000 żołnierzy oraz 25 000 cywilów. Następnie do listopada 1942 r. na Bliski Wschód wyjechało kolejne 2 500 osób, w tym 700 żołnierzy. Łącznie z „nieludzkiej ziemi” udało się wydostać ok. 115 000 osób. Jednak tysiące Polaków nie miało tego szczęścia, zmarli w wyniku niedożywienia i chorób w miejscach formowania polskich oddziałów. Liczbę osób zmarłych szacuje się na 10 000 żołnierzy i cywilów.
O Polakach walczących na frontach II wojny światowej przeczytasz więcej: Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności
