Lata 40. na pomorskich afiszach. "W dni wypłat alkoholu nie sprzedawać po godz. 14"

Witold Chrzanowski
polona/domena publiczna
Czy ktoś ze sztumian, poza pasjonatami historii regionalnej, pamięta jeszcze nazwisko pierwszego powojennego starosty tej ziemi? Nazywał się Józef Grodnicki i był jedną z najbardziej znanych osób w powiecie. Nie ma się czemu dziwić, w czasach, gdy o Sztumie z rzadka tylko pisała prasa, a odbiornik radiowy był szczytem luksusu, o bieżącym życiu miasta i powiatu informowały afisze sygnowane właśnie przez starostę Józefa Grodnickiego.

Przyjrzyjmy się niektórym z nich. W pierwszym pochodzącym z grudnia 1947 roku, starosta informuje, że 14 tegoż miesiąca odbędzie się w Sztumie uroczyste wręczenie aktów sądowych osadnikom powiatu sztumskiego na przydzielane im gospodarstwa rolne.

- Dzień ten będzie symbolicznym podkreśleniem objęcia Ziem Odzyskanych w wieczyste posiadanie przez chłopa polskiego jego warsztatu pracy, jak tego dokonał już robotnik i technik polski, uruchamiając odzyskane porty, fabryki, kopalnie - czytamy w pisanym w nader podniosłym tonie obwieszczeniu.

Jak informuje dalsza część dokumentu, uroczystość, w sali starostwa, "rozpocznie się o godz. 11.30, a zakończy o godz. 14, gdy po wręczeniu aktów sądowych, zgromadzeni odśpiewają "Rotę"".

Z roku 1947 pochodzi także drugi dokument - apel do mieszkańców ziemi sztumskiej, do których starosta zwrócił się z prośbą o udzielenie pomocy powodzianom - mieszkańcom pobrzeża Wisły.

- Rodacy, cały kraj spieszy im z pomocą. Wyzwolona ziemia sztumska niechaj po raz pierwszy zademonstruje, że potrafi nie tylko brać - ale i daje - napisał, chyba niezbyt parlamentarnie, Józef Grodnicki

.

Starosta zwrócił się z apelem o pomoc do sztumian jeszcze raz w roku następnym. Jak informował rozlepiony na ulicach miasta afisz: "Koło amatorsko-artystyczne pracowników Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych, pragnąc przyczynić się do odbudowy stolicy, urządza w dniu 25 września 1948 roku w Sztumie, w sali Domu Kultury, wieczór humoru, muzyki, śpiewu i tańca pt. "Cegiełka dla Warszawy"". Biletowana impreza zaczęła się o godz. 19 i trwała do ranka dla następnego.

Wcześniej, bo 11 kwietnia 1948 roku, sztumianie byli zapraszani na komedię w trzech aktach pt. "Koniec Świata", autorstwa Bronisława Bakala. Sztuka, jak zaznaczono na plakacie, była "zatwierdzona przez komisję repertuarową Ministerstwa Kultury i Sztuki".

Sztuka sztuką, a rzeczywistość skrzeczała prozą dnia codziennego. 8 listopada 1948 roku starosta podpisał obwieszczenie o obowiązkowym, masowym szczepieniu psów przeciwko wściekliźnie. Właściciele czworonogów, którzy nie zgłosiliby się z psami do weterynarza musieli liczyć się z karą aresztu do "jednego miesiąca" lub grzywną w wysokości 10 tys. zł, albo też oboma tymi karami łącznie.

Dalsza część materiału pod wideo
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Na dwa dni przed Wigilią roku 1948 starosta wydał rozporządzenie "w sprawie ograniczeń w sprzedaży i wyszynku napojów alkoholowych". Na mocy tego prawa zakazano "sprzedaży i podawania w lokalach i miejscach publicznych (sklepy, kioski itp.) napojów zawierających więcej niż 4,5 proc. alkoholu na terenie powiatu sztumskiego w soboty i w dni wypłat 1 i 15 każdego miesiąca od godz. 14. Zakaz niniejszy nie dotyczy sprzedaży i wyszynku piwa."

Mocniejsze alkohole można było w tym czasie serwować także na imprezach, których dochód "przeznaczony jest na cele społeczne (...) sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych w czasie tych imprez nie może jednak rozpocząć się wcześniej niż o godz. 21-ej".

Osobom naruszającym rozporządzenie groziła 15-tysięczna grzywna lub 2-tygodniowy areszt. W przypadku recydywy, grzywna wzrastała do 25 tys. zł, a pobyt za kratkami przedłużał się do miesiąca.

Nasz krótki przegląd afiszowy zakończmy plakatem z 3 listopada 1946 roku, reklamującym rozgrywany tego dnia mecz piłkarski KS "Gryf" Sztum z MKS "Olympia" Elbląg.

Czy ktoś pamięta wynik tego spotkania? A może ktoś wie (to jeszcze trudniejsze pytanie), jakie drużyny piłkarskie zagrały w przedmeczu?

Komentarze 1

Komentowanie zostało tymczasowo wyłączone.

Podaj powód zgłoszenia

b
biskup hans
"Nowi wlasciciele Polski (Ludowej) upadli nosem w kau.I ich nazwiska zostaly przeklete.
Polecane oferty
* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
Wróć na naszahistoria.pl Nasza Historia