Naziści Wolnego Miasta Gdańska. Archiwalne zdjęcia

Piotr Celej
Gauleiter Albert Forster przemawia na antypolskiej manifestacji w sierpniu 1939 roku pod Artushof (Dworem Artusa). Ten "namiestnik Hitlera" odpowiada m.in. za akcje przesiedleńcze, rozstrzelania i wywózki do oboziu Stutthof. W 1945 roku uciekł do Niemiec na pokładzie motorówki. Został jednak zatrzymany przez Anglików. Osądzony przez Najwyższy Trybunał Narodowy w Gdańsku od 5 do 29 kwietnia 1948, skazany został za popełnione zbrodnie wojenne na karę śmierci. Wyrok wykonano dopiero w 1952, co zdaniem publicystów jest dowodem na współpracę z komunistyczną bezpieką.
Gauleiter Albert Forster przemawia na antypolskiej manifestacji w sierpniu 1939 roku pod Artushof (Dworem Artusa). Ten "namiestnik Hitlera" odpowiada m.in. za akcje przesiedleńcze, rozstrzelania i wywózki do oboziu Stutthof. W 1945 roku uciekł do Niemiec na pokładzie motorówki. Został jednak zatrzymany przez Anglików. Osądzony przez Najwyższy Trybunał Narodowy w Gdańsku od 5 do 29 kwietnia 1948, skazany został za popełnione zbrodnie wojenne na karę śmierci. Wyrok wykonano dopiero w 1952, co zdaniem publicystów jest dowodem na współpracę z komunistyczną bezpieką. Narodowe Archiwum Cyfrowe
Wolne Miasto Gdańsk było niesamodzielmym podmiotem prawno-międzynarodowym. Nazywane „anomalią” i „bękartem wersalskim” istniało zaledwie 20 lat.

Powstało w wyniku konferencji pokojowej po I wojnie światowej, odbywającej się w Wersalu. Konferencja ta rozpoczęła się 18.I.1919, jej celem było ustanowienie nowych granic europejskich państw, oraz m.in. sprawa przynależności Gdańska. Stanowisko Polski domagało się przyłączenia Gdańska do Polski, jako „okna na świat". Francuzi popierali polskie starania, jednakże Wielka Brytania i Stany Zjednoczone były przeciwne wpływom francuskim. Premier Wielkiej Brytanii Lloyd George, poprzez skuteczne zabiegi dyplomatyczne, doprowadził do utworzenia wolnego miasta. Było to zgodne z zasadą brytyjskiej polityki zagranicznej umiędzynarodawiania ważnych portów i zdobywania koncesji handlowych.

W WM Gdańsku istniał pluralizm polityczny, system republikański, w jakim zostało ono stworzone sprzyjały rozwijaniu się myśli polityczno-społecznej. Od samego początku istniało wiele partii politycznych. Spośród nich najważniejsze były ruchy nacjonalistyczne i socjaldemokratyczne. Szczególnie agresywną i rewizjonistyczną postawę wykazywała Niemieckonarodowa Partia Ludowa (Deutschenationale Volkspartei). Przy dużym rozdrobnieniu sił politycznych władza spoczywała w rękach nacjonalistów i centroprawicy.

Po przeprowadzeniu zmiany konstytucji Gdańska i zatwierdzeniu jej przez Ligę Narodów 9.IX.1930, powstała koalicja centrum i liberałów. Prezydentem został Ernst Ziehm z Niemieckonarodowej Partii Ludowej. Uzyskano również poparcie rosnących w siłę hitlerowców z NSDAP (Nationalsozialistishe Deutche Arbeitpartei). Rządy te trwały do maja 1933 kiedy hitlerowcy zażądali nowych wyborów. Od tego czasu to oni wiedli prym w Wolnym Mieście Gdańsk i coraz bardziej popychali je ku wojnie.

Źródło zdjęć: Narodowe Archiwum Cyfrowe.

od 7 lat
Wideo

Zmarł wybitny poeta Ernest Bryll

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Naziści Wolnego Miasta Gdańska. Archiwalne zdjęcia - Dziennik Bałtycki

Wróć na naszahistoria.pl Nasza Historia