Ponowne utajnienie dokumentów afery FOZZ
– Materiały dotyczące działalności operacji finansowych zarządu II MSW, z udziałem Grzegorza Żemka (szefa FOZZ), zostały z powrotem włączone do zbioru zastrzeżonego IPN – powiedział prof. Sławomir Cenckiewicz.
Realizująca materiał Dorota Kania próbowała skontaktować się w tej sprawie z Klichem, dziś senatorem KO, który jednak odmówił komentarza.
– Nie rozmawiam z TVP Info, tak samo jak nie rozmawiałem z „Trybuną Ludu” oraz innymi komunistycznymi gazetami – uciął Klich.
Prof. Cenckiewicz dodał, że w ostatnich latach odnaleziono nowe dokumenty w sprawie afery FOZZ.
Kim był Michał Falzmann?
Michał Falzmann był urzędnikiem Izby Skarbowej w Warszawie, który badał, wykrył i ujawnił nieprawidłowości w Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego. Publikował informacje na ten temat w czasopiśmie drugoobiegowym „Głos wolnego robotnika”.
18 lipca 1991 roku, dwa dni po skierowaniu do Narodowego Banku Polskiego zapytania o obroty oraz stan kont FOZZ, zmarł nagle na zawał serca, w wieku zaledwie 37 lat. Wcześniej został odsunięty od wszystkich prac jego zespołu.
Rodzina Falzmanna powiedziała, że lekarze próbowali ich odwieść od przeprowadzenia sekcji zwłok urzędnika. Zdaniem prof. Cenckiewicza, dawne służby komunistyczne „nie zawahałyby się” go zlikwidować. Dodał również, że urzędnik był zastraszany.
To nie jedyna tajemnicza śmierć w związku z aferą FOZZ. W październiku 1991 roku w wypadku samochodowym zginął Walerian Pańko, ówczesny szef Najwyższej Izby Kontroli. Dwa lata później nagle stracili życie dwaj policjanci, którzy jako pierwsi przyjechali na miejsce zdarzenia.
W 2006 roku śmiertelnie pobity przez nieznanych sprawców został przełożony Falzmanna, Anatol Lawina.
Ujawnienie nieprawidłowości rozpętało pierwszą duży skandal polityczny III RP, tzw. aferę FOZZ. Fundusz oficjalnie został powołany przez Sejm PRL 15 lutego 1989 roku. Jego nominalnym celem była spłata polskich długów zagranicznych, jednak tak naprawdę FOZZ skupował długi PRL na rynku wtórnym po zaniżonych cenach. Dokonywały tego zazwyczaj „słupy” czyli podstawione, często tworzone specjalnie spółki. Taki proceder był zakazany przez prawo międzynarodowe, więc przeprowadzano go w tajemnicy.
Straty dla gospodarki spowodowane aferą FOZZ
Według szacunkowych danych, które znalazły się w akcie oskarżenia, polska gospodarka i to w momencie turbulencji związanych z transformacją ustrojową, straciła:
- 119, 5 mln dolarów
- 9,6 mln marek niemieckich
- 16,8 mln franków szwajcarskich
- 125 mln franków belgijskich
- 35,9 mln starych złotych
W sumie te dane, po przeliczeniu na nowe złote, straty wyniosły około 334 mln zł.
rs
