W rejonie korelickim obwodu grodzieńskiego została zrównana z ziemią zbiorowa mogiła 89 żołnierzy Armii Krajowej Samoobrony Ziemi Wileńskiej z oddziałów rotmistrza Władysława Kitowskiego „Groma” i porucznika Witolda Turonka „Tura”. W grobie spoczęli uczestnicy bitwy, do której doszło tu w styczniu 1945 r. między polskimi partyzantami a znacznie przeważającymi ich liczebnie siłami NKWD.
Zbiorowa mogiła żołnierzy Armii Krajowej pod Kaczycami została odnaleziona i oznaczona na początku lat 90. dzięki wskazówkom miejscowej ludności przez organizację Straż Mogił Polskich, powołaną z inicjatywy prof. dr hab. Zdzisława Juliana Winnickiego z UW.
Straż Mogił Polskich postawiła na miejscu grobu metalowy krzyż z tabliczką, zawierającą słowa: „Żłonierzom Armii Krajowej – samoobrony ziemi wileńskiej – oddziałów „Tura” i „Groma”, zabitych w boju pod Rowinami 9.02.1945 r.”
Polski konsul starał się o ekshumację
Nawiedzanie zbiorowej mogiły, znajdującej się pośród pól uprawnych w kępie drzew, było niezwykle utrudnione dla miejscowej ludności polskiej, pragnącej opiekować się pochówkiem. Dlatego w roku 2014 r. ówczesny konsul generalny RP w Grodnie Andrzej Chodkiewicz wystąpił do władz białoruskich z prośbą o wydanie zgody na ekshumację pochowanych za wąwozem szczątków żołnierzy i o ich godny pochówek na cmentarzu w leżącym 5 km dalej centrum rejonowym Korelicze.
Władze odpowiedziały odmową, uzasadniając ją tym, że jego inicjatywa „poruszyłaby miejscową ludność”. – Odmowę godnego pochówku dla żołnierzy i pozostawienie ich grobu w szczerym polu nie mogę nazwać inaczej niż decyzją barbarzyńską – ocenił zachowania władz białoruskich Chodkiewicz.
Jedyne, co udało się zrobić polskiemu konsulowi, aby lepiej oznakować i zabezpieczyć trudno dostępne miejsce, było postawienie wokół krzyża Straży Mogił Polskich i metalowego ogrodzenia, za którym postawiono nieduży obelisk z tablicą, zawierającą imiona, nazwiska i pseudonimy niektórych, spoczywających w grobie żołnierzy. Według badacza dziejów Armii Krajowej Kazimierza Krajewskiego byli to: Bogusław Borkowski „Gryf”, Gustaw Borkowski „Grom”, Gustaf Fiderkiewicz „Skat”, Janowicz „Ładny”, Jan Lewandowski „Lew”, Lis „Lis”, Michał Marnatowicz, Marian Mickiewicz, Władysław Leszczewicz „Gołąb”, Henryk Pietrusiewicz, Edward Pietrusiewicz, Michał Sawicki „Młot”, por. NN „Orzeł”, NN „Lipa”, NN „Renata”, NN „Sulima” i NN „Wir”.
Zniszczenie obelisku „Ponurego”
Kolejnym zniszczonym przez białoruskie władze upamiętnieniem AK-owskim na Białorusi jest obelisk w rejonie szczuczyńskim na Grodzieńszczyźnie. Jest tam pomnik we wsi Bohdany koło miejscowości Jewłasze. O zburzeniu obelisku dowiedzieliśmy się od naszego informatora na Białorusi. Upamiętniał on bitwę, stoczoną tutaj z Niemcami 16 czerwca 1944 r. przez oddział Jana Piwnika „Ponurego”, w której zginął także sam legendarny dowódca Armii Krajowej w Górach Świętokrzyskich i na Nowogródczyźnie.
W rocznicę śmierci „Ponurego” 16 czerwca 2022 r. nieznana osoba wyjęła z obelisku tablicę, informującą o wydarzeniu. Nie wykluczone, że zrobił to jakiś miejscowy polski patriota, który dowiedział się, że pomnik zostanie zburzony i postanowił zachować dla potomnych tablicę z inskrypcją, informującą o „Ponurym” i jego żołnierzach o następującej treści:
„Pamięci majora Jana Piwnika, cichociemnego, dowódcy VII batalionu 77 pp AK, Bohatera Gór Świętokrzyskich, Poległego w Jewłaszach 16 czerwca 1944 r. W walce z Niemcami. Żołnierze AK”
Łukaszenkowskie MSZ kłamie
Barbarzyńskie zniszczenie upamiętnienia na zbiorowej mogile kilkudziesięciu polskich żołnierzy AK w Kaczycach pod Koreliczami i wcześniejsze odmowy władz białoruskich, dotyczące ekshumacji szczątków z tego grobu oraz ich pochowania na miejscowym cmentarzu, zaprzeczają treści noty , doręczonej w czwartek charge d’affaires Polski na Białorusi Marcinowi Wojciechowskiemu. W swojej nocie MSZ Białorusi zapewnił, iż na Białorusi z „dużą powagą są traktowane wszystkie pochówki ludzkie”.
Jak wobec tego dawać wiarę sugestiom strony białoruskiej, że w bestialsko zburzonej wcześniej kwaterze żołnierzy Armii Krajowej w Mikuliszkach „nie stwierdzono ludzkich szczątków”?
mac
