Na przełomie 1968 i 1969 roku Maciej Kozłowski spotkał się z Jerzym Giedroyciem. Spotkanie miało na celu omówienie stworzenia szlaku przerzutowego przez Tatry. Dzięki niemu, do Polski miały trafiać książki wydane przez Instytut Literacki i czasopismo "Kultura". Do Czechosłowacji przemycano m.in. dokumenty dotyczące aktualnej sytuacji w kraju oraz historii Marca 68.
Wchodził na szczyty dla "Kultury"
Pierwszą trasę Maciej Kozłowski pokonał w 1969 roku. W Tatry zaniósł dokumenty dotyczące ruchu studenckiego. W misji pomagali mu czescy studenci. Jak to się odbywało? Ktoś podchodził pod granicę od strony słowackiej i zostawiał zapakowane książki w umówionym wcześniej miejscu. Po polskiej stronie granicy działo się to samo. Kolporter zabierał dokumenty i rozprowadzał je po kraju. W kilka miesięcy przeniesiono przez najwyższe góry w Polsce kilkaset egzemplarzy książek i numerów "Kultury".
Władzy się to nie podoba
Władze PRL-u wpadły na ślad grupy taterników dzięki donosowi współpracownika SB. 27 maja 1969 roku zatrzymano Macieja Kozłowskiego i Marię Tworkowską. Później Krzysztofa Szymborskiego, Jana Krzysztofa Kelusa, Urszulę Sikorską i Macieja Włodka. Aresztowani zostali również Jakub Karpiński i Małgorzata Szpakowska. Głównym oskarżonym był Jerzy Giedroyc, ale ze względu na pobyt za granicami pozostawał nieuchwytny.
Władze oskarżyły uczestników grupy o działanie na szkodę państwa Polskiego. Chciano przede wszystkim skompromitować środowisko paryskiej "Kultury". Chodziło o zastraszenie konkretnych osób i pokazanie, że władza nie cofnie się przed egzekwowaniem swojego interesu. Proces zyskał duży rozgłos. Mówiono o "grupie dywersyjnej Kozłowskiego" i "organizacji kanałów przerzutowych". "Sprawa taterników" natomiast to hasło wypromowane przez Wolną Europę.
Proces rozpoczął się 9 lutego 1970 roku, zakończył zaledwie po dwóch tygodniach. Akt oskarżenia zarzucał zbieranie, opracowywanie i przekazywanie materiałów o treści, które szkalowały naród i ustrój. Skazano wszystkich taterników.
Kozłowski miał odsiedzieć 4,5 roku więzienia, Karpińskiego 4 lata, Szymborski i Tworkowska 3,5 roku, a Szpakowską 3 lata. Wyroki zostały jednak dwukrotnie skrócone ze względu na amnestię uchwaloną "z okazji 2-lecia PRL".
Oprac. na podstawie artykułu z Wikipedii, autorstwa, udost. na licencji CC-BY-SA 3.0
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?