Kraków bez "Adasia"? To mało kto już pamięta. 69 lat temu pomnik Adama Mickiewicza powrócił na Rynek Główny

Malwina Koniecpolska

26 listopada 2024, 7:50

Pomnik Adama Mickiewicza na Rynku Głównym w Krakowie został zniszczony przez Niemców w czasie II wojny światowej, odzyskany po wojnie, zrekonstruowany i zamontowany w dniach 15-19.11.1955 fot. Daniel Zawadzki - Cyfrowy Thesaurus Muzeum Historycznego Miasta Krakowa

Choć dziś jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Krakowa, pomnik "Adasia" nie zawsze stał na płycie Rynku Głównego. Pomnik wieszcza znajdujący się na wschodniej stronie Rynku od 1898 roku, został z tego miejsca usunięty przez hitlerowców 17 sierpnia 1940 roku. Powrócił tu piętnaście lat później, 26 listopada 1955 roku. Ponowny montaż monumentu zarejestrowało oko aparatu. Zobaczcie archiwalne zdjęcia z tych wydarzeń. Fotografie pochodzą z archiwum Muzeum Historycznego Miasta Krakowa – cyfrowego Thesaurusa.

Idea postawienia w Krakowie pomnika Adama Mickiewicza narodziła się u schyłku lat sześćdziesiątych XIX wieku w środowisku młodzieży akademickiej, wraz z koncepcją przeniesienia prochów wieszcza z Paryża na Wawel.

Zobacz galerię(13 zdjęć)

Pomnik Mickiewicza według pomysłu rzeźbiarza Teodora Rygiera stanął na płycie Rynku w 1898 roku. Jego artystyczna realizacja budziła wiele kontrowersji, koncepcja Rygiera wygrała, m.in. z pomysłem Jana Matejki. 10-metrowy pomnik przedstawia wieszcza, u stóp którego umieszczone zostały cztery alegorie: Ojczyzna, Męstwo, Nauka i Poezja.

Monument kosztował 164 tys. złotych reńskich, a większość tej kwoty pochodziła ze składek publicznych. A na cokole umieszczona została dedykacja: „Adamowi Mickiewiczowi Naród”.

17 sierpnia 1940 r. pomnik został zniszczony przez hitlerowców. Po wojnie zrekonstruowano go z odnalezionych w 1946 roku na złomowisku w Hamburgu elementów. Montaż pomnika trwał od 15. do 19. listopada 1955 roku.

Odsłonięcie rekonstrukcji nastąpiło 26 listopada 1955 roku, w 100. rocznicę śmierci wieszcza. Pomnik jest ulubionym miejscem spotkań krakowian i turystów. Co roku, 24 grudnia, w dniu imienin wieszcza, krakowskie kwiaciarki składają u jego stóp kwiaty. Co roku u stóp "Adasia" rozpoczyna się konkurs szopki krakowskiej.

Fotografie pochodzą z archiwum Muzeum Historycznego Miasta Krakowa – cyfrowego Thesaurusa.

MOJE MIEJSCE W KRAKOWIE. Andrzej Sikorowski: Od lat bywam tu prawie codziennie