Spis treści
- Szlak Zamków Piastowskich czeka na odwiedzających. Pora na nową przygodę?
- Najstarszy prywatny zamek w Polsce stoi niecałe 3 godziny drogi samochodem z Katowic
- Zamek w Świnach. Siedziba rycerzy, a później mistyków i alchemików
- Imponująca twierdza na licytacji. Kupiona, pozostała niezamieszkana i wciąż niszczała
- Niszczycielskie huragany i tragiczny pożar
- Jak dziś wygląda zamek w Świnach? Mamy zdjęcia budowli
Szlak Zamków Piastowskich czeka na odwiedzających. Pora na nową przygodę?
Szlak Zamków Piastowskich to malowniczy szlak turystyczny o długości 152 km, przecinający obszary województwa dolnośląskiego i wyróżniony charakterystycznym zielonym znakiem turystycznym.
Jego początek ma miejsce w urokliwym Zamku Grodno w Górach Czarnych. Dalej szlak wiedzie przez imponujący kompleks parkowo-zamkowy Zamek Książ, zbudowany pod koniec XIII wieku przez księcia Bolka I.
Następnie przechodzi przez historyczny Zamek w Bolkowie, będący świadectwem piastowskiego dziedzictwa książąt Świdnicko-Jaworskich z XIII wieku. Nie brakuje również Zamek Bolczów, choć obecnie w ruinie, wciąż emanujący historią z XIV wieku.
Wędrówka prowadzi dalej przez miejscowości takie jak Jelenia Góra, Siedlęcin z imponującą wieżą mieszkalną z XIV wieku, oraz malownicze Wleń. Ostatecznie, szlak kończy się na Pogórzu Kaczawskim, u stóp Góry Grodziec, gdzie dumnie wznosi się zamek Grodziec, datowany na XV wiek, oraz okazały gotycki kościół.
Podczas podróży tym szlakiem, miłośnicy historii i kultury będą mieli okazję odkryć 15 zamków i grodów piastowskich, które stanowią cenne elementy dziedzictwa przeszłości.
Najstarszy prywatny zamek w Polsce stoi niecałe 3 godziny drogi samochodem z Katowic
Niecałe trzy godziny samochodem z Katowic, jadąc autostradą A4 w kierunku Wrocławia, a później DK5/DK3 w stronę Jeleniej Góry, można odnaleźć najstarszy prywatny zamek w Polsce - zamek Świny. Ten historyczny obiekt kusi nie tylko swoim wiekiem, ale również niepowtarzalnym urokiem i fascynującą historią.
Stanowiący wyjątkową perłę dziedzictwa kulturowego, zamek Świny przyciąga miłośników historii, architektury oraz pięknych krajobrazów, oferując niezapomniane doświadczenia dla odwiedzających.
Pierwotnie był to gród, następnie zamek obronny, a od początków XVII w. zamek mieszkalny, zlokalizowany na Śląsku we wsi Świny koło Bolkowa, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach.
Zamek w Świnach. Siedziba rycerzy, a później mistyków i alchemików
Historia zamku Świny sięga głęboko w przeszłość. Po raz pierwszy pojawił się w zapiskach Kosmasa w 1108 roku jako Zvini in Polonia. W kolejnych dokumentach, w tym liście papieża Hadriana IV, pojawia się jako gród kasztelański Zpini. W 1244 roku pojawia się natomiast wzmianka o Jaksie - właścicielu twierdzy.
W XIII wieku, dokładnie w roku 1230, zamek był własnością Tadera, w 1242 roku należał do Jaksy, a w 1248 roku do Piotra ze Świn. W latach 70. XIII wieku, zamek stracił status kasztelański na rzecz Bolkowa. Przekształcony w rezydencję rycerską, przeszedł w ręce dominusa Jana de Swin.
W 1323 roku Świnkowie, rycerski ród, zasiedlili zamek i przeprowadzili znaczącą przebudowę. Wzniesiono czterokondygnacyjną wieżę mieszkalno-obronną o solidnych murach, a w połowie XV wieku Gunzel von Schweinichen dobudował dwuszczytowy budynek mieszkalny oraz fortyfikacje obwodowe.
Najdalej idącą przebudowę przeprowadził jednak Johann Sigismund von Schweinichen w latach 1614-1660, tworząc renesansową rezydencję. Dzięki kontaktom z mistykami, alchemikami i różokrzyżowcami właściciel twierdzy założył koło teozoficzne oraz utworzył w Świnach bibliotekę mistyczno-teozoficzną. Na zamku przebywał m.in. Jakub Boehme, piszący tu "Posłanie do spragnionej i głodnej duszy".
W późniejszym okresie, zamek został rozbudowany, dodano prostokątny pałac od północno-zachodniej strony, a kompleks otoczono nowymi umocnieniami przystosowanymi do użycia broni palnej.
Zachowały się resztki ufortyfikowanego terenu podzamcza oraz fragmenty bastionu ziemnego na południowy-wschód od zamku głównego.
Imponująca twierdza na licytacji. Kupiona, pozostała niezamieszkana i wciąż niszczała
W 1702 roku, po śmierci Jerzego Ernsta von Schweinichen młodszego, zamek przeszedł w ręce zięcia zmarłego, Sebastiana Henryka von Schweinitz.
W 1762 roku Świny, które uniknęły zniszczeń w czasie wojen husyckich oraz wojny trzydziestoletniej, zostały złupione przez rosyjskie wojska w trakcie wojny siedmioletniej. W efekcie tej dewastacji, von Schweinitzowie wystawili zamek na licytację w 1769 roku, sprzedając go pruskiemu ministrowi stanu, Janowi Henrykowi hrabiemu von Churschwandt.
Mimo to zamek pozostał opuszczony i popadał w ruinę. Wdowa po ministrze przekazała zamek swojej córce z drugiego małżeństwa, Teresie von Schlabrendorff, a po niej posiadłość przeszła na potomków, austriackich hrabiów Hoyos von Sprinzenstein. Ci ostatni byli właścicielami zamku aż do 1941 roku, kiedy zostali zmuszeni do sprzedaży go państwu.
W trakcie okupacji niemieckiej Wehrmacht wykorzystał zamek jako magazyn części do samolotów.
Niszczycielskie huragany i tragiczny pożar
Największe zniszczenia po dewastacji z 1762 roku spowodowane zostały przez huragany w kolejnych latach: 1840 (dach zerwany z wieży), 1848 (szczyt wieży zawalił się) oraz 1868. Niestety, los nie oszczędził zamku także po tych wydarzeniach, gdyż w 1876 roku wybuchł pożar, który całkowicie zniszczył wnętrze budowli.
Wobec tych wyzwań, próby zabezpieczenia i konserwacji rozpadającej się struktury podjęto w 1931 roku. Następnie, w latach 1936-1937, przystąpiono do prac nad pokryciem wieży dachem i... koniec. Pełna renowacja zamku rozpoczęła się dopiero po upływie blisko 30 lat.
W 1959 roku, podczas prowadzonych prac archeologicznych w okolicach zamku, odkryto, że w jego sąsiedztwie istniała osada wczesnośredniowieczna, oprócz samego grodu, co dodatkowo wzbogaciło wiedzę na temat historii tego miejsca.
Jak dziś wygląda zamek w Świnach? Mamy zdjęcia budowli
Od 1991 roku zamek stał się ponownie własnością prywatną, otwierając nowy rozdział w swojej historii. Niezwykle ważnym momentem było świętowanie 900-lecia istnienia twierdzy, które miało miejsce 5 lipca 2008 roku. Uroczystości te zgromadziły ludność lokalną oraz przedstawicieli władz gminy i miasta Bolków.
W ramach obchodów postawiono pamiątkowy pomnik w pobliżu ruin zamku, upamiętniający długą historię tego miejsca.
Jesienią 2008 roku zamek przeszedł kolejną zmianę właściciela, po 17 latach posiadania przez rodzinę związana z Dolnym Śląskiem od 1421 roku (Johann F., pisarz miejski w Głogowie). Ten moment stanowił kolejny etap w życiu zamku, otwierając nowe perspektywy dla jego zachowania i dalszej renowacji.
Jak teraz wygląda zamek w Świnach? Zobaczcie: