Odlany z armat Bogu Najlepszemu i Dziewicy Bogurodzicy
Dzwon wykonał ludwisarz Hans Beham z Norymbergii w 1520 roku. Został odlany z armat zdobytych w walce pod Orszą. W jego centralnym punkcie znajduje się łaciński napis: "Bogu Najlepszemu, Największemu i Dziewicy Bogurodzicy, świętym patronom swoim, znakomity Zygmunt, król Polski, ten dzwon godny wielkości umysłu i czynów swoich kazał sporządzić Roku Pańskiego 1520." Poniżej są umieszczone dwie plakiety. Z jednej strony widnieje wyobrażenie św. Stanisława, z drugiej św. Zygmunta - króla Burgundii. Po obu stronach figur znajdują się godła państwowe Polski i Litwy.
Wewnątrz kielicha, na żelaznym uchwycie znajduje się serce zawieszone na pasie ze skóry woła. W najgrubszym miejscu pas składa się z dwunastu warstw. Serce złożone z ucha, trzonu i kuli wyróżnia umieszczony w nim ogon, który stanowi napęd dla całego mechanizmu.
Miał dzwonić na chwałę Polski
Fundatorem dzwonu był Zygmunt I Stary. Dzwon Zygmunta "nie tylko Bogu Najwyższemu, ale także na chwałę domu Jagiellonów i Królestwa Polskiego miał dzwonić."
Serce dzwonu trzykrotnie pękało, ale szybko było naprawiane. Ostatnie pęknięcie stwierdzono w Wigilię 2000 roku. Serce zastąpiono nowoodlanym. Waży ono 365 kg i jest o 42 kg cięższe od poprzedniego. Cały dzwon natomiast waży 126 000 kg. Średnica klosza wynosi 242 cm, a jego wysokość 241 cm.
Pierwotne serce można oglądać przy wejściu na Wieżę Zygmuntowską. Wykuto je z żelaza, miało 218,5 cm długości, a ważyło 323 kg. Służyło ono 479 lat wykonując przez ten czas 12 milionów uderzeń.
Zwiastuje nowiny i święta
Dzwon Zygmunta jest uruchamiany ręcznie. Zazwyczaj zajmuje się tym grupa 8-12 ludzi. Przywilej bicia w dzwon ma około 35 osób. Jest wśród nich jedna kobieta. Większość należy do Bractwa Dzwonników Wawelskich. Praca jest odpłatna, a wynagrodzenie ustala kapituła katedralna.
Dzwon bije w najważniejsze święta, uroczystości kościelne i narodowe takich jak: Nowy Rok, Niedziela Palmowa, Wielkanoc, Boże Ciało, Wszystkich Świętych, Święto Niepodległości i Boże Narodzenie oraz podczas ważnych dla kraju wydarzeniach, jak śmierć papieża Jana Pawła II czy katastrofa samolotu w Smoleńsku.
Dzwon Zygmunta jest częścią zespołu historycznych dzwonów. Należą do niej: Półzygmunt, Kardynał, Urban i Głownik. Do 1999 roku Zygmunt był największym polskim dzwonem.
Legenda głosi, że jego czysty głos oznaczał dla Polski dostatek i spokój, a fałszywy niepowodzenie. Pęknięcie serca dzwonu zwiastowało klęskę i nieszczęście. Dotknięcie Dzwonu Zygmunta przynosi pomyślność, dlatego każdy turysta, kiedy odwiedza Wawel, choć na chwilę łapie za jego serce.
Harmonogram:
01.01.2014 Nowy Rok - Bożej Rodzicielki 09:45
06.01.2014 Święto Trzech Króli - Objawienia Pańskiego 09:45
13.04.2014 Niedziela Palmowa 09:45
19.04.2014 Wielka Sobota - Msza Rezurekcyjna 20:30
20.04.2014 Wielkanoc - Zmartwychwstania Pańskiego 09:45
27.04.2014 Święto Miłosierdzia Bożego 09:45
02.05.2014 Zygmunta - Święto Patrona Dzwonu 17:15
03.05.2014 Uroczystość Matki Boskiej Królowej Polski, Dzień Konstytucji 3-go Maja 09:45
08.05.2014 Świętego Stanisława - Patrona Katedry 17:15
11.05.2014 Procesja Św. Stanisława 09:00
01.06.2014 Wniebowstąpienie Pańskie 09:45
08.06.2014 Zesłanie Ducha Świętego - Świętej Jadwigi - Patronki Katedry 09:45
19.06.2014 Procesja Bożego Ciała 08:45
29.06.2014 Święto Piotra i Pawła 09:45
15.08.2014 Święto Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny - Matki Boskiej Zielnej 09:45
28.09.2014 Świętego Wacława - Patrona Katedry 09:45
22.10.2014 Świętego Papieża Jana Pawła II 16:15
01.11.2014 Wszystkich Świętych 09:45
02.11.2014 Dzień Zaduszny 17:15
11.11.2014 Święto Niepodległości Polski 09:45
23.11.2014 Święto Chrystusa Króla 09:45
08.12.2014 Święto Niepokalanego Poczęcia 16:15
24.12.2014 Pasterka 23:45
25.12.2014 Boże Narodzenie - Pierwszy Dzień Świąt 09:45
Oprac. na podstawie artykułu z Wikipedii, autorstwa, udost. na licencji CC-BY-SA 3.0
[1] Zdjęcie udostępnione jest na licencji:
Creative Commons
Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach. 3.0. Niemcy
