Jej celem było rozcięcie sił Grupy Armii "Wejchsel" w rejonie Kołobrzegu. Oddziały radzieckiego 11 Gwardyjskiego Korpusu Pancernego pojawiły się pod miastem izolując wojska niemieckie od siebie.
Kołobrzeg w tym okresie spełniał rolę ważnego punktu ewakuacyjnego i bazy morskiej, która umożliwiała lądowanie oddziałów desantowych przeznaczonych do uderzenia na wojska działające na kierunku berlińskim podczas II wojny światowej. Niemcy w 1944 roku rozpoczęli rozbudowę umocnień w mieście. Zbudowano system barykad, a stare forty przystosowano do obrony. Dysponowały one działami artylerii nabrzeżnej, okrętowej, pociągiem pancernym, czołgami i działaniami pancernymi.
Tysiąc poległo, dwa tysiące zostało rannych
Pomnik Zaślubin Polski z Morzem
(fot. Wikimedia Commons/Grzegorz W. Tężycki/[1])
4 marca w Kołobrzegu pojawiły się jednostki 1 Armii Pancernej. Nie udało im się zdobyć miasta, przecięły jedynie jego lądowe szlaki komunikacyjne. Kolejny atak zaplanowano następnego dnia, ale wojsko zostało zaskoczone przez grupę Dywizji Pancernej "Holstein". Trwały niemieckie przygotowania do obrony miasta, jednak główny dowodzący Oberst Fritz Fullriede miał do dyspozycji słabo uzbrojone i wyposażone oddziały.
7 marca rozpoczęto oblężenie miasta. Uczestniczyły w nim radziecka 272 Dywizja Strzelecka oraz 3 i 6 Dywizja Piechoty Wojska Polskiego. Miasto zostało odcięte od zachodu. Przez kolejne dni ataki nie przynosiły rezultatu. Niemiecka obrona skonsolidowała się i nie chciała oddać portu. Polacy jednak nie dali wyprzeć się z wcześniej zajętych pozycji. Oddziały włamały się w niemiecką obronę w rejonie kościoła św. Jerzego i cmentarza. 13 marca do walki wprowadzono 4 Dywizję Piechoty i 4 Pułk Czołgów Ciężkich. Opanowano Wyspę Solną i sforsowano rzekę Parsętę.
Kiedy walki przeniosły się na Stare Miasto szybko zdobyto gazownie i stację kolejową. Zniszczono nawet niemiecki pociąg pancerny Panzerzug 72A, którego dowódcą był Gerhard Roeming. Dzień później wezwano wojska niemieckie do poddania, jednak kapitulację odrzucono, dlatego wznowiono działania wojenne. 17 marca rozpoczęła się ewakuacja załogi Kołobrzegu. Walki toczyły się w rejonie dworca kolejowego, toru wyścigów i portu. Dzień później oddziały Wojska Polskiego wkroczyły do portu.
W bitwie o Kołobrzeg poległo 1206 osób, a 2500 zostało rannych. Po kapitulacji Niemców na miejskiej plaży odbyły się uroczyste zaślubiny Polski z morzem, których dokonał kapral Franciszek Niewidziajło.
Walki polskich żołnierzy o Kołobrzeg zostały upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Na jednej z tablic umieszczono napis "KOŁOBRZEG 8 - 18 III 1945" oraz "KOŁOBRZEG" na zniczu Grobu Nieznanego Żołnierza w Krakowie.
Oprac. na podstawie artykułu z Wikipedii, autorstwa, udost. na licencji CC-BY-SA 3.0
[1] Zdjęcie udostępnione jest na licencji:
Creative Commons
Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach. 2.5.