Solidarność Walcząca powołana została w 1982 roku we Wrocławiu. Jej założycielem i przywódcą był Kornel Morawiecki - marszałek senior Sejmu, ojciec obecnego premiera Mateusza Morawieckiego.
Organizacja powstała na fali społecznego sprzeciwu wobec wprowadzenia stanu wojennego. Było to ugrupowane o charakterze jednoznacznie antykomunistycznym, radykalnym i niepodległościowym. Jego genezą było pismo zatytułowane „Solidarność Walcząca”. W redakcji tego periodyku znaleźli się m.in. działacze podziemnej Solidarności, którym nie podobały się metody i strategia działania kierownictwa Regionalnego Komitetu Strajkowego. Program ugrupowania trafił na podatny grunt. SW szybko się rozrastała. Powstawały kolejne odziały regionalne. Wkrótce było ich 27. Do najsilniejszych należały Wrocław, Poznań, Gdańsk, Rzeszów i Górny Śląsk. Na Pomorzu szczególną aktywnością wykazali się: Ewa Kubasiewicz, Andrzej Kołodziej i Roman Zwiercan.
- Myśmy po prostu chcieli rozwalić komunę - wspomina Andrzej Kołodziej. - To było naszym celem. Chcieliśmy niepodległej Polski, Polski wolnych ludzi… Nasze korzenie wywodzą się z Solidarności, ale my chcieliśmy zrobić krok dalej i odzyskać pełną niepodległość naszej ojczyzny.
Działacze Solidarności Walczącej programowo odrzucali kompromis z komunistyczną juntą. Od początku domagali się całkowitego odsunięcia reżimu od władzy i uwolnienia Polski spod dominacji Sowietów. Solidarność Walcząca podsiadała złożoną i głęboko zakonspirowaną strukturę, zbliżoną do Armii Krajowej z okresu II wojny światowej. Miała własny kontrwywiad, sztandar, rotę przysięgi oraz tajną pocztę.
Działacze SW nie ograniczali się do rozrzucania ulotek, malowania haseł na murach, drukowania podziemnych gazet i organizowania manifestacji.
- Założyliśmy sobie, że jeżeli komuniści nasilą represje, jeżeli władza będzie mordowała, tak jak mordowała chociażby księży, to zastosujemy czynną samoobronę – mówi Roman Zwiercan. – Ja zajmowałem się testowaniem związków chemicznych przydatnych do produkcji spłonek i zapalników. Produkowaliśmy także broń. Prototyp pistoletu maszynowego na podstawie uproszczonych planów pistoletu maszynowego M3 amerykańskiej produkcji został wykonany w stoczni im. Komuny Paryskie i na tym poprzestaliśmy. Mieliśmy pewność że w razie potrzeby jesteśmy w stanie uruchomić produkcję na dużą skalę.
Najważniejszym postulatem SW było jednak doprowadzenie do upadku ZSRR. Jego realizacją do roku 1992 zajmował się m.in. Autonomiczny Wydział Wschodni. Członkowie AWW dostarczali działaczom niepodległościowym z państw okupowanych przez Sowietów pomoc sprzętową, materiałową i szkoleniową. Dzięki takim ludziom jak Wojciech Stando, Roman Zaleski, Nikolaj Iwanow, Jadwiga Chmielowska, Tadeusz Markiewicz, Maciej Ruszczyński, Piotr Pacholski czy Piotr Hlebowicz takie kraje jak Litwa, Łotwa czy Estonia odzyskały suwerenność.
23 i 24 czerwca debaty przybliżające historię SW odbywają się w Gdyni. 25 i 26 czerwca uroczystości przeniosą się do Warszawy, gdzie odbędzie się m.in. wręczenie odznaczeń państwowych, Krzyży Solidarności Walczącej oraz debata z udziałem dawnych członków Solidarności Walczącej.
Program uroczystości Obchodów 40-lecia Solidarności Walczącej
GDYNIA – Sala koncertowa Zarządu Portu Gdynia, ul. Rotterdamska 9
23 czerwca (czwartek) start ok. godz. 10.00:
10:00 – 11:00 śniadanie na dziedzińcu – w formie suchego prowiantu + napoje
Konferencja / dyskusje
DEBATY – tematyka i tytuły ustalane:
11:00 – 12:00 I debata – Redakcje pisma „Solidarność Walcząca” (Wrocław) (prow. Andrzej Kisielewicz, Helena Lazarowicz, Krystyna Jagoszewska, Zbigniew Jagiełło)
12:05 – 13:05 II debata – Rada Solidarności Walczącej (prow. Paweł Falicki, Hanna Łukowska-Karniej, Andrzej Myc)
13:10 – 14:10 III debata – Wasyl Stus – poeta – zapomniany bohater Ukrainy? (Bogusława Berdychowska (ukrainistka), Wojciech Bartoszek (aktor)
14:15 – 15:00 lunch na dziedzińcu
15:00 – 16:00 Wręczenie „Medali 40 lecia SW”
16:00 – 17:00 IV debata – Działalność wydawnicza SW – próba bilansu (Włodzimierz Domagalski, Tadeusz Piątek)
17:00 – 18:00 V debata – Działalność Solidarności Walczącej na kierunku wschodnim (prow. Artur Adamski, Mikołaj Iwanow, Wojciech Stando, Hanna Łukowska Karniej)
18:30 – 20:30 Uroczysta gala – koncert – wręczenie odznaczeń – koncert zespołu Sonanto, widowisko słowno muzyczne w tym utwór skomponowany specjalnie na tę uroczystość „Niosę Ciebie Polsko” z oprawą (prezentacja Kornela Morawieckiego, SW)
20:30 – 22:00 poczęstunek – biesiada, spotkanie towarzyskie
22:00 rozwozimy do hoteli
24 czerwca (piątek)
9:00 – 9:30 śniadanie na dziedzińcu
9.30 prezentacja książek
– „Słownik Działaczy i Współpracowników SW” – praca zbiorowa pod redakcją Romana Zwiercana
– „Ludzie od Kornela” – Artur Adamski
– „Z dziejów Solidarności Walczącej i konspiracji niepodległościowej” – Artur Adamski
– „Kierunek” – Kornel Morawiecki
– „Solidarność Walcząca. O niepodległość bez kompromisu” – Andrzej Myc, Jędrzej Lipski, Artur Adamski, Jarosław Wróblewski
Wszyscy uczestnicy otrzymają książki bezpłatnie.
10.30 wyjazd na strzelnicę, po drodze przejazd autokarami w grupach wg zgłoszeń, do:
– miejsca pamięci (pomnik Ofiar Grudnia 70 w Gdyni) złożenie kwiatów.
– miejsca pamięci (pomnik Poległych Stoczniowców w Gdańsku) złożenie kwiatów.
11:00/12:00 – przyjazd grup na strzelnice.
Możliwość strzelania dla wszystkich uczestników z dwóch jednostek broni, po krótkim przeszkoleniu – pistolet Glock i długiej (AK-47 lub Ar-15). Dodatkowo m.in. strzelnica interaktywna, broń pneumatyczna, strzelanie z łuku.
Na miejscu całodzienny catering, wyjazd autokarów do Warszawy ok. godz. 16:00 – 17:00
Przejazd do Warszawy – przyjazd do hoteli ok. godz. 20-22
WARSZAWA
25 czerwca (sobota) – w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL
10:00 – 10:30 – uroczystość przy grobie śp. Kornela Morawieckiego/
przejazd do Muzeum
10:45 – 11:15 – śniadanie w formie suchego prowiantu (kanapki, drożdżówki, bułki) + napoje
11:15 – 11:30 – Oficjalne rozpoczęcie, przywitanie gości, występ pianistki Salmy Kołata-Raniszewskiej
11:30 – 11:50 – Wystąpienie Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego
11:50 – 12:30 – prezentacja/wykład – Struktura Organizacji Solidarność Walcząca (1982-1990) Andrzej Myc
12:35 – 13:35 – wręczenie medali okolicznościowych 40 lecia SW
13:40 – 14:25 – lunch w namiocie cateringowym,
14:30 – 15:30 – „Quo vadis Europo?” Uczestnicy: Zbigniew Jagiełło, prof. Andrzej Nowak, Bronisław Wildstein – prowadzi Andrzej Kisielewicz
15:40 – 17:10 – wręczenie odznaczeń (m.in. Zasłużony dla Kultury, Medale Stulecia) – z udziałem Premiera Piotra Glińskiego
17:20 – 18:50 – koncert
19:00 – 22:00 – wieczorem spotkanie towarzyskie, piknik (na Polach Mokotowskich)
26 czerwca (niedziela) – w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL
11:00 – 11:10- Przywitanie gości
11:10 – 13:00 – Uroczystości państwowe. Wręczenie odznaczeń.
13:00 – 14:30 – Msza polowa
14:30 – 15:30 Catering
15:30 wyjazd autokarów do miejsc docelowych
Uroczystości organizowane są przez Stowarzyszenie Solidarność Walcząca, Fundację Pomorska Inicjatywa Historyczna oraz Fundację Wizja Rozwoju.
Współorganizatorem części Obchodów odbywających się w Gdyni i w Warszawie jest Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych oraz Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Wsparcie finansowe zapewnia Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Roman Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego – w ramach Funduszu Patriotycznego oraz Totalizator Sportowy i Węglokoks S.A.