- Byłem wtedy facetem przed wojskiem. Przyjechałem do pracy w kostrzyńskiej Celulozie (popularne określenie Kostrzyńskich Zakładów Papierniczych – dop. red.) z Witnicy pociągiem i szedłem na drugą zmianę. Było po godzinie 13. Przechodziłem obok ruin dawnej fabryki krochmalu. Patrzyłem na te zniszczone zabudowania fabryczne i w oddali zobaczyłem wojskowy samolot. W pewnym momencie był wybuch, a przy samolocie było widać coś jakby obłok dymu – mówi wspomina Paweł Rychterski, mieszkaniec Kostrzyna nad Odrą. Dawna fabryka krochmalu, o której wspomina nasz rozmówca, mieściła się wówczas na terenie obecnego basenu.
Nad Kostrzynem latały samoloty wojskowe
Sytuacja miała miejsce w latach 60. Niemieckie źródła, do których dotarliśmy, podają datę 25 maja 1965 r. To wtedy nad Kostrzynem przelatywał MiG-21 wschodnioniemieckich sił zbrojnych.
Takie loty wojskowych maszyn to był dla nas chleb powszedni. Było lotnisko po niemieckiej stronie, było lotnisko w Chojnie. Gdy samoloty przekraczały barierę dźwięku, to w oknach trzęsły się szyby. Pamiętam to do dzisiaj – wspomina Jan Litowczyk, kostrzynianin.
Było słychać dźwięk karetki
W 1965 r. pan Jan miał sześć lat. Tego dnia bawił się na łąkach naprzeciwko dawnej Celulozy. Była tam sadzawka. Miejsce chętnie odwiedzane przez najmłodszych. Teraz wciąż są tu łąki, powstały też ogródki działkowe. – Pierwsze, co usłyszałem, to sygnał karetki pogotowia. Wiadomo, że to nas zainteresowało, jak to dzieci – mówi. W tym czasie Paweł Rychterski dotarł już do bramy wejściowej Kostrzyńskich Zakładów Papierniczych. Wtedy ktoś na bramie powiedział, że rozbił się samolot.
Do katastrofy doszło w sąsiedztwie Warty. Być może samolot rozbił się na brzegu rzeki, a może do niej wpadł. Informacje są szczątkowe. Maszynę pilotował Klaus Dieter Conrad. Chwilę przed katastrofą zdołał się katapultować. Ze szczątkowych informacji wynika, że wylądował ze spadochronem gdzieś na rozlewiskach Warty. Była wiosna, więc poziom rzeki był wysoki.
Przyjechały pojazdy wojskowe
Z relacji świadków wynika, że na miejsce katastrofy przyjechały pojazdy wojskowe. Teren został odgrodzony od gapiów i osób postronnych. – Prawdopodobnie były to pojazdy niemieckie, ale po tylu latach nie mam pewności – przyznaje Jan Litowczyk. To była sprawa, o której miało być cicho. Mieszkańcy, jeśli coś wiedzieli, to głośno o tym nie mówili. Na pewno o katastrofie rozmawiali ze sobą pracownicy „Celulozy”. MiG spadł bowiem niedaleko zakładu. Katastrofa miała miejsce między kolejowym mostem „berlińskim” a portem, czyli w bezpośrednim sąsiedztwie KZP. – Ludzie mówili o tym szeptem. Szybko okazało się, że spadł enerdowski MiG – mówi P. Rychterski.
Mapa: samolot spadł do Warty między mostem berlińskim a portem
Rozbił się niemiecki MiG
Katastrofie uległ MiG-21 PF wschodnioniemieckich sił zbrojnych o numerze bocznym 761002. Co ciekawe, była to niemal nowa maszyna. Do służby wszedł 24 kwietnia 1965 r. Po zaledwie miesiącu użytkowania, gdy pilot Conrad przelatywał nad Kostrzynem, doszło do awarii silnika i utraty ciągu. W efekcie miała miejsce katastrofa, o której przez lata głośno w Kostrzynie nikt nie mówił. Historia została zapomniana. Aż do teraz. Dzięki relacjom świadków i szczątkowym informacjom na niemieckojęzycznych stronach internetowych poświęconych katastrofom lotniczym wiemy o tym wydarzeniu nieco więcej. W kolejnych latach kostrzynianie, szczególnie wędkarze, odnajdywali kawałki aluminium i inne, drobne elementy radzieckiej maszyny. Dziś po katastrofie nie ma najmniejszego śladu. My opisujemy ją jako pierwsi. Jeśli ktoś z Czytelników ma dodatkowe informacje na temat katastrofy, prosimy o kontakt z redakcją.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl
Polecane oferty
kup teraz

Hotel Mirada Del Mar
Otoczony zielenią i stuletnimi sosnami, położony w…
kup teraz

Hotel Fariones
Najstarszy hotel na wyspie w zupełnie nowej odsłon…
kup teraz

Hotel Barceló Margaritas Royal Level
Najnowsza część znanego i lubianego hotelu Barceló…
kup teraz

Hotel Royal Hideaway Corales Beach
Niepowtarzalny klimat i wyjątkowa atmosfera w jedn…
kup teraz

Hotel Savoy Palace
Pięknie położony, ze wspaniałym widokiem na Ocean …
kup teraz

Hotel Secrets Bahía Real Resort & Spa
Tu poczujesz się jak we śnie! Jedyny w swoim rodza…
Francja podwyższy wiek emerytalny. Protesty na miarę żółtych kamizelek