Sygnał na cztery telewizory

Za prekursora telewizji w Polsce należy uznać Jana Szczepanika zwanego "polskim Edisonem", który w 1897 roku opatentował w Brytyjskim Urzędzie Patentowym (patent brytyjski nr 5031) "telektroskop" - "czyli aparat do reprodukowania obrazów na odległość za pomocą elektryczności".

W 1929 r. Stefan Manczarski skonstruował aparaturę telewizji mechanicznej opartą na synchronicznie wirujących dwu tarczach Nipkowa, po stronie nadawczej i odbiorczej. Sygnał telewizyjny był przekazywany przewodem elektrycznym. Urządzenie przesyłało jedynie obraz i to nieruchomy. Stefan Manczarski swój wynalazek nazwał " sposób telewizyjnego przesyłania obrazów za pośrednictwem drutu i radia.

Doświadczenia prowadził też zespół naukowców i inżynierów w 1931 r. w rozgłośni Polskiego Radia w Katowicach. Aparatura nadawczo odbiorcza według systemu J.L. Bairda z wykorzystaniem tarczy Nipowa. Oba urządzenia nadawczo-odbiorcze telewizji mechanicznej były napędzane jednym wspólnym silnikiem zapewniającym pełną synchronizację obu zespołów. Sygnał przekazywany był kablem w ramach jednego laboratorium. Pracami eksperymentalnymi kierował inż. Twardawa.

Dopiero później prace nad uruchomieniem stacji telewizyjnej w Polsce rozpoczęły się w 1935 w Państwowym Instytucie Telekomunikacyjnym oraz Polskim Radiu w Warszawie. W 1937 na szesnastym piętrze wieżowca "Prudental" rozpoczęła działalność eksperymentalną stacja telewizyjna. Kierownikiem stacji został Władysław Cetner.

Prudential - warszawski wieżowiec, wybudowany w latach 1931-1933 w stylu art déco, jako siedziba angielskiego Towarzystwa Ubezpieczeń "Prudential" (Przezorność). Budynek stał się symbolem nowoczesnej Warszawy lat 30. Miał wysokość 16 pięter (66 m), co czyniło go w ówczesnym czasie jednym z najwyższych budynków w Polsce i jednym z najwyższych wieżowców (drugim) w Europie. To z jego dachu nadany został pierwszy sygnał telewizyjny w tej części Europy.
(fot. Wikimedia Commons)

W 1937 r. zainstalowano nadajnik foniczny, a na początku roku 1938 nadajnik wizyjny. Profesor Politechniki Warszawskiej Janusz Groszkowski (późniejszy prezes PAN) zbudował tu i uruchomił pierwszy w Europie nadajnik telewizyjny, zanim to zrobili Niemcy na igrzyska olimpijskie w Berlinie. Zbudowano na dachu "drapacz chmur" bo tak go nazwano, konstrukcję wieży o wysokości 16 metrów, na której zamontowano maszt rurowy, pod antenę nadawczą o wysokości 11 metrów. Antena znajdowała się więc na wysokości 87 m nad poziomem ziemi, co zapewniał odbiór sygnału wizji w odległości 20 km i fonii 30 km od anteny nadawczej. Pokazy próbnej transmisji telewizyjnej odbyły się 5 pażdziernika 1938 roku i 26 sierpnia 1939 roku w Warszawie z udziałem Mieczysława Fogga. Początkowo sygnał trafił na... cztery przygotowane telewizory.

Była to jeszcze telewizja mechaniczna nadająca w standardzie 120 linii, wyemitowano m.in. film z telekina "Barbara Radziwiłłówna" z Jadwigą Smosarską w roli głównej, w tym czasie trwały prace nad telewizją elektroniczną 343-liniową. Rozwój prac badawczych nad telewizją, które były bardzo zaawansowane (przewidywane uruchomienie stałego programu - rok 1940), przerwał wybuch II wojny światowej.

Oprac. na podstawie artykułu z Wikipedii,

, udost. na licencji CC-BY-SA 3.0