"Wznowienie niepodległości i suwerenności Polski staje się faktem"

Działobitnia Cytadeli pomiędzy III i IV Bastionem, gdzie znajdowały się maszty radiostacji przy Cytadeli
Działobitnia Cytadeli pomiędzy III i IV Bastionem, gdzie znajdowały się maszty radiostacji przy Cytadeli Wikimedia Commons
16 listopada 1918 roku Józef Piłsudski wysłał do szefów mocarstw depeszę notyfikująca powstanie państwa polskiego

Piłsudski, jako wódz naczelny polskiej armii adresował depeszę do państw Europy Zachodniej.

Nota informuje rządy zachodnie o powstaniu państwa polskiego, które jest tworzone "z woli całego narodu" oraz "na porządku i sprawiedliwości".

Depesza ta została nadana z radiostacji "WAR" zbudowanej w działobitni placu broni drogi ukrytej pomiędzy III i IV Bastionem Cytadeli Warszawskiej, składającej się z dwóch masztów antenowych radiostacji i aparatury "Telefunken" o mocy 4 kW w jej kazamatach.

Radiostacja ta została w całości przejęta przez Polaków, co umożliwiło jej wykorzystanie 16 listopada do nadania depeszy. Radiostacja ta odegrała później dużą rolę w trakcie bitwy warszawskiej 1920 i zdemontowana została pomiędzy 1925 a 1935.

Depesza do szefów mocarstw notyfikująca powstanie Państwa Polskiego

"Jako Wódz Naczelny Armii Polskiej pragnę notyfikować rządom i narodom wojującym i neutralnym istnienie Państwa Polskiego Niepodległego, obejmującego wszystkie ziemie zjednoczonej Polski. Sytuacja polityczna w Polsce i jarzmo okupacji nie pozwoliły dotychczas narodowi polskiemu wypowiedzieć się swobodnie o swym losie. Dzięki zmianom, które nastąpiły w skutek świetnych zwycięstw armij sprzymierzonych - wznowienie niepodległości i suwerenności Polski staje się odtąd faktem dokonanym.

Państwo Polskie powstaje z woli całego narodu i opiera się na podstawach demokratycznych. Rząd Polski zastąpi panowanie przemocy, która przez sto czterdzieści lat ciążyła nad losami Polski - przez ustrój zbudowany na porządku i sprawiedliwości. Opierając się na Armii Polskiej pod moją komendą, mam nadzieję, że odtąd żadna armia obca nie wkroczy do Polski, nim nie wyrazimy w tej sprawie formalnej woli naszej. Jestem przekonany, że potężne demokracje Zachodu udzielą swej pomocy i braterskiego poparcia Polskiej Rzeczypospolitej Odrodzonej i Niepodległej."

Wróć na naszahistoria.pl Nasza Historia