Zatopiona przez Jezioro Czorsztyńskie wieś Stare Maniowy. Zobaczcie, jak wyglądała przed zalaniem. Archiwalne zdjęcia

Aurelia Lupa
Dom ludowy
Dom ludowy Władysław Giełdczyński, staremaniowy.pl
Na dnie Jeziora Czorsztyńskiego leży zatopiona wieś Stare Maniowy. Mieszkańcy wsi zostali przesiedleni, a w jej miejscu powstało jezioro, które ma zabezpieczać rejon w dolinie Dunajca przed skutkami powodzi. Ostatni mieszkańcy opuścili wieś na początku lat 90. Zobaczcie, jak wyglądała dawniej ta nieistniejąca już miejscowość.

Spis treści

Niezwykłe Pieniny. Wieś, która zniknęła pod wodą

Stare Maniowy były wsią królewską, prosperującą w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim. Pierwsze wzmianki o tej miejscowości można znaleźć w dokumencie z 1320 roku, który był nadaniem prawa do założenia osady Hyńce Czarnemu. W 1354 roku pojawia się pierwsza informacja o tym, że Maniowy posiadają status wsi parafialnej, więc w tym czasie były już bardzo rozwiniętą miejscowością. W 1819 r. powstał wreszcie kościół, stojący tu jeszcze do niedawna, murowany, nawiązujący do tradycji barokowych. Świątynia została zburzona w związku z budową Zbiornika Czorsztyńskiego. Gdyby tego nie zrobiono, wieża kościoła byłaby widoczna nad taflą jeziora.

Jak Zbiornik Czortszyńki pochłonął wieś w Pieninach

Na obszarze powstającego jeziora leżały 353 zagrody dawnej wsi, kościółek cmentarny i sam cmentarz. Budynki zostały rozebrane, groby z cmentarza ekshumowano, a zabytkowy kościółek cmentarny pw. św. Sebastiana przeniesiono na nowy cmentarz w obecnych Maniowach.

Plany budowy zbiornika regulującego koryto Dunajca i elektrowni wodnej były już przed wybuchem I wojny światowej. Decyzja o budowie elektrowni wodnej, a tym samym o przesiedleniu starych Maniów zapadła pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku. Zbiornik napełniono w roku 1997.

Łączna powierzchnia wykupionych lub w inny sposób pozyskanych gruntów wynosiła 16 400 ha. W sumie wykupiono 501 gospodarstw, przeniesiono lub odtworzono jeden cmentarz i trzy kaplice, 26 budynków użyteczności publicznej. W Maniowach do przesiedlenia zakwalifikowano 363 z 385 istniejących wówczas domów.

Galeria unikalnych zdjęć wsi, która zniknęła w wodach jeziora

Ale to tylko liczby i dane. Budowa zapory zmieniła w życiu mieszkańców tej okolicy dużo więcej, niż przedstawiają powyższe wyliczenia.

Początkowe plany uwzględniały przeniesienie wsi wraz z mieszkańcami w rejon Bieszczadów oddalonych dziesiątki kilometrów. Pomysł ten, jak nie trudno się domyślić, wzbudził wielkie kontrowersje i radykalny sprzeciw mieszkańców. Został zaniechany przez władze. W latach 70. ruszyła budowa nowej wsi położonej nieco wyżej na północ.

Zobaczcie, jak wyglądały Stare Maniowy przed zalaniem. Zdjęcia są autorstwa różnych fotografów. Pochodzą ze zbiorów portalu staremaniowy.pl.

GrześTo dwuwierzchołkowy szczyt w Tatrach Zachodnich, w grzbiecie granicznym na zachód od Polany Chochołowskiej. Grześ jest odwiedzany zarówno przez polskich, jak i słowackich turystów. W zimie zjeżdżają z niego narciarze. Nartostrada istniała tutaj już przed II wojną światową, w 1956 została ponownie otwarta i obecnie dopuszczalna jest tutaj zimowa turystyka narciarska. Na szczycie znajduje się drewniany krzyż, ustawiony w 1992 roku na pamiątkę konspiracyjnych spotkań działaczy opozycyjnych z Polski i Słowacji.

Oto 10 najpiękniejszych miejsc w Tatrach na jesienne górskie...

od 7 lat
Wideo

Wybory prezydenckie w USA - Za kim są Polacy? - sonda

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na naszahistoria.pl Nasza Historia