Po zakończeniu "bitwy o Ruhrę" dowódca RAF Bomber Command gen. Arthur Harris zadecydował, że następnym celem nalotów bombowych zostanie Hamburg, największy port w Europie i drugie co do liczby mieszkańców miasto Rzeszy.
W Hamburgu zlokalizowane były m.in. 4 wielkie stocznie masowo produkujące w tym czasie U-Booty oraz kilkanaście dużych zakładów zbrojeniowych. Świadomi tego Niemcy skoncentrowali wokół miasta w ramach obrony przeciwlotniczej m.in. 54 baterie ciężkiej artylerii, 22 baterie reflektorów, a podejść do portu strzegło około 20 sekcji niemieckich myśliwców nocnych.
Pierwszy brytyjski nalot rozpoczął się kilka minut po północy 25 lipca 1943. Z 791 bombowców (w tym 718 czterosilnikowych), które wystartowały z Wielkiej Brytanii, nad cel dotarło 728 maszyn. Bezchmurna pogoda oraz słaby wiatr nie stanowiły przeszkody i znaczniki celu spadły niemal dokładnie na centrum miasta. W ciągu 50 minut na Hamburg zrzucono 2284 ton bomb w większości burzących, z czego ponad połowa w odległości mniej niż 3 mile od punktu celowania.
Najbardziej ucierpiały centralne i północno-zachodnie dzielnice miasta, m.in. Altona, Eimsbuttel czy Hoheluft. Zniszczeniu uległ ratusz, kościół pod wezwaniem św. Mikołaja, główna siedziba policji, główna centrala telefoniczna oraz Hagenbeck Zoo (gdzie zginęło ponad 140 zwierząt). Straty wśród mieszkańców sięgały 1500 zabitych.
Kolejny dywanowy nalot miał miejsce w nocy z 27 na 28 lipca. 729 brytyjskich bombowców (spośród 787 które wystartowały) pojawiło się nad miastem. Znaczniki celu zostały zrzucone około 2 mile na wschód od wcześniej zaplanowanego punktu w centrum miasta, jednak były one dobrze skoncentrowane, a 2326 ton bomb zrzucone w niespełna 30 minut spadło na gęsto zamieszkane dzielnice robotnicze Hammerbrook, Hamm i Borgfeld.
W czasie trwającej 3 godziny burzy ogniowej życie straciło około 40 000 mieszkańców, w większości przebywających w schronach ofiar zaczadzenia bądź uduszenia. Bezpowrotnie zniszczone zostało 16 000 budynków mieszkalnych, w większości wielopiętrowych. Straty brytyjskie zamykały się liczbą 17 zestrzelonych bombowców.
Hamburg po nalotach dywanowych w lipcu 1943 roku
(fot. Wikimedia Commons)
Przerażające wydarzenia mijającej nocy skłoniły władze do zezwolenia na ewakuację miasta. W ciągu dnia Hamburg opuściło blisko 1 200 000 jego mieszkańców.
Po dwóch dniach brytyjskie ciężkie bombowce powróciły nad Hamburg. Tym razem zaplanowano atak na nieobjęte do tej pory nalotami dzielnice północne i północno-wschodnie. 777 brytyjskich samolotów pojawiło się nad celem w nocy 29 na 30 lipca 1943. Ogółem zrzucono 2318 ton bomb, głównie na mieszkaniowe dzielnice Wandsbek oraz Barmbek, częściowo także zniszczono dzielnice Uhlenhorst i Winterhude. Do najtragiczniejszego wypadku doszło w Wandsbek, gdzie został zniszczony duży schron w podziemiach domu towarowego, grzebiąc 370 osób.
Ostatni już nalot na Hamburg miał miejsce nocą 2 na 3 sierpnia. Spośród 740 ciężkich bombowców biorących w nim udział jedynie niewielka część dotarła na miasto.
Rezultatem trwającej 10 dni operacji był kompletny (aczkolwiek krótkotrwały) paraliż drugiego co do wielkości miasta III Rzeszy. Całkowitemu zniszczeniu uległo 6200 akrów zabudowy, co stanowiło 74% powierzchni miasta. Zburzono bądź uszkodzono 580 zakładów przemysłowych, w tym wszystkie stocznie okrętów podwodnych oraz pobliską wytwórnię silników diesla.
Blisko 2/3 mieszkańców Hamburga zostało zmuszonych do ucieczki, a wszystko to za cenę 104 ciężkich bombowców. Tym niemniej warty odnotowania jest fakt, że już po 4 tygodniach od ataków przywrócono pracę w większości zakładów, a dopiero po roku poziom produkcji przemysłowej Hamburga osiągnął wielkość sprzed nalotów.
Oprac. na podstawie artykułu z Wikipedii, autorstwa, udost. na licencji CC-BY-SA 3.0
