"Celem wojny nie jest osiągnięcie jakiejś linii geograficznej, ale fizyczna eksterminacja wrogów. Obecnie tylko na wschodzie umieściłem oddziały SS Totenkopf, dając im rozkaz nieugiętego i bezlitosnego zabijania wszystkich mężczyzn, kobiet i dzieci polskiej rasy i języka, bo tylko tą drogą zdobyć możemy potrzebną nam przestrzeń życiową."
To tak zwany "cytat armeński", fragment przemówienia Adolfa Hitlera do dowódców Wehrmachtu wygłoszonego 22 sierpnia 1939 roku w Obersalzbergu, na tydzień przed niemiecką inwazją na Polskę.
Cytat ten był podstawą ideową operacji "Tannenberg".
61 tysięcy niebezpiecznych Polaków
Koncepcja tej eksterminacji zrodziła się jeszcze w czasie opracowywania przez Niemców Generalplan Ost. Miała stanowić plan zagłady, przeprowadzonej jeszcze pod osłoną działań wojennych.
W maju 1939 w Głównym Urzędzie SD Reichsführera SS Heinricha Himmlera powstała specjalna komórka Zentralstelle II/Polen, której zadaniem było sporządzanie list proskrypcyjnych Polaków, uznanych z racji swojej działalności publicznej za szczególnie niebezpiecznych dla III Rzeszy.
Znalazły się na niej nazwiska 61 tysięcy Polaków. Wśród nich byli przedstawiciele duchowieństwa, politycy, ludzie kultury, nauki i sztuki, przedsiębiorcy, powstańcy wielkopolscy i śląscy, działacze plebiscytowi na Warmii i Mazurach i na Górnym Śląsku, członkowie Związku Polaków w Niemczech, Partii Narodowo-Demokratycznej i Polskiego Związku Zachodniego.
W lipcu 1939 roku doszło do porozumienia między Oberkomando des Heeres a szefem berlińskich central Sicherheitspolizei i Sicherheitsdienst, Heydrichem. W myśl tego porozumienia każda z pięciu armii przygotowywanych do agresji na Polskę miała otrzymać podporządkowaną sobie grupę operacyjną, składającą się z gestapo, Kriminalpolizei i Sicherheitsdienst.
Po wybuchu wojny, w pierwszej połowie września, dodano dalsze podobne trzy podgrupy operacyjne; łącznie około 2700 ludzi.
Dobijani po lekarskich oględzinach
"Specjalna księga Polaków ściganych listem gończym" - to na jej podstawie aresztowano i eliminowano Polaków
(fot. Wikimedia Commons)
Kierowanie akcją przejął szef RSHA, dowódca Sicherheitspolizei i Sicherheitsdienst Reinhard Heydrich. 25 sierpnia 1939 specjalnie w tym celu stworzono w gestapo specjalny Referat do Spraw Operacji "Tannenberg".
W czasie kampanii wrześniowej pod bezpośrednimi rozkazami Heydricha pozostawało 8 Grup Operacyjnych Einsatzgruppen, operujących na tyłach Wehrmachtu, którym podporządkowano także oddziały SS-Totenkopf.
Na terenie całej okupowanej Polski działało w sumie VI grup operacyjnych Einstazgruppen.
Od 1 września do 25 października 1939 w wyniku przeprowadzenia ponad 760 masowych mordów, życie straciło ponad 20 tysięcy Polaków.
Operację realizowano w regionalnych akcjach eliminacji polskiej inteligencji zwanych Intelligenzaktion. Aresztowano osoby, które wcześniej zostały umieszczone na specjalnych listach zwanych po niemiecku Sonderfahndungsbuch Polen.
Mordy miały charakter ludobójstwa.
Ofiary znalazły się na sporządzonych wcześniej spisach proskrypcyjnych ze względu na działalność publiczną i patriotyczną.
Egzekucje poprzedzały posiedzenia sądu doraźnego, a kończyło dobijanie rannych po oględzinach lekarskich i pochówek w zbiorowych nieoznaczonych mogiłach.
Niemcy skutecznie osłabił wolę oporu na polskich ziemiach zachodnich. Już wkrótce, jesienią 1939, mogli przystąpić do przesiedlenia tamtejszej ludności polskiej na terytorium pomiędzy Wisłą a Bugiem.
Ogółem, w następnych latach, z polskich terenów anektowanych przez III Rzeszę wysiedlono milion osób, w tym 750 tysięcy Polaków.
Oprac. na podstawie artykułu z Wikipedii, autorstwa, udost. na licencji CC-BY-SA 3.0
