O Dolnym Śląsku pod palmami. Arkadiusz Franas o nowym numerze "Naszej Historii"

Arkadiusz Franas
Arkadiusz Franas
Arkadiusz Franas Fot. Tomasz Ho£Od / Polskapresse
Są ludzie, którzy wiedzą, czego chcą. Zmieniają się mody, gusta, a oni robią swoje. I to z uśmiechem na ustach. Tacy są radiowcy i Tercet Egzotyczny.

Ten numer naszego miesięcznika jest mi szczególnie bliski. Nigdy nie ukrywałem, że jestem wielbicielem boksu, choć mam świadomość, że ten współczesny stał się mocno przekarykaturalizowany - podobno w słowniku nie ma tego słowa, ale przydatne, o czym za chwilę. A wracając do pięściarstwa, to sport w dawnych latach uczący charakteru i pozwalający zapanować nad emocjami. I dobrze, że przypomina się nie tylko legendarne postacie jak Jerzy Kulej, Zbigniew Pietrzykowski, ale i tych, którym kibicowali Dolnoślązacy, choć sportowcy ci nigdy nie byli medalistami olimpijskimi czy Europy.

Schlesische Funkstunde została założona w kwietniu 1924 roku, a pierwszą audycję nadano miesiąc później. Na zdjęciu budynek radia przy dzisiejszej al.
Schlesische Funkstunde została założona w kwietniu 1924 roku, a pierwszą audycję nadano miesiąc później. Na zdjęciu budynek radia przy dzisiejszej al. Karkonoskiej. fotopolska.eu

To teraz wróćmy do słowa, którego nie ma w słowniku. Nie wiem, czy kiedyś prosiłem Państwa o przeczytanie poniższej frazy: przeintelektualizowany neandertalczyk przekarykaturalizował wyemancypowaną autochtonkę? To nie jest bezsensowna zabawa słowna, to jedno ze zdań, które musiałem płynnie przeczytać, gdy pracowałem w radiu w ramach ćwiczenia dykcji. I to jest właśnie kolejny powód bliskości bieżącego wydania. Swoją przygodę dziennikarską zaczynałem wiele lat temu w Radiu Wrocław, które wtedy mieściło się jeszcze przy ulicy Armii Radzieckiej, choć oczywiście w tym samym budynku. Bo kiedyś obecna aleja Karkonoska miała takich właśnie patronów.Były to czasy, gdy audycje emitowano z taśm nawiniętych na wielkie szpule, a do montażu używano nożyczek lub żyletki. Teraz by uruchomić swoją „rozgłośnię”, wystarczy najzwyklejszy komputer i odrobina umiejętności technicznych. Pytanie czy to jeszcze radio... Ja wolę to, w którym liczy się jakość, a nie jakoś to będzie. Bo magia radia to niezwykłe głosy, piękna polszczyzna i teatr wyobraźni.

Słuchowiska, reportaże, teatr radiowy? Ktoś to jeszcze pamięta? Teraz namiastką tego są audiobooki, ale i wspomniane gatunki istnieją. Warto poszukać tych stacji, które je nadają. Moim ulubionym pomieszczeniem w rozgłośni przy Karkonoskiej była taśmoteka. Gdy na półkach wyszukiwałem głosów ludzi znanych, którzy już odeszli. Było to niezwykłe przeżycie. Teraz nie trzeba iść do podziemi rozgłośni, by tego doświadczyć. Na szczęście nagrania trafiły na nośniki cyfrowe i każdy może tego doświadczyć wchodząc na internetową stronę Radia Wrocław. Głosy z przeszłości... Najlepsza lekcja historii.

Głosem przeszłości, choć nadal możliwym do usłyszenia na żywo, jest niezwykły zespół Tercet Egzotyczny, który cały czas ściga się z Rolling Stonesami. Muzycy Tercetu nie mieli łatwego życia, bo ich twórczość często traktowano z przymrużeniem oka, uważając, że poruszają się na granicy kiczu, często ją nawet przekraczając. Ale oni od początku lat 60. ubiegłego wieku mają wierne grono swoich słuchaczy. I od 1966 roku czarują nas słynnym słowami:

„Niebo skąpi suchej ziemi kropli deszczu,
Niebo skąpi szczęścia biednym tak, jak my.
Ukochany, to jest nasz ostatni wieczór,
Odejdziemy, kiedy błyśnie siwy świt”.

Płyty z piosenką „Pamelo, żegnaj” rozeszły się w kilkunastomilionowych nakładach. Od lewej: Mieczysław Metelski, Izabella i Zbyszek Dziewiątkowscy (pierwszy
Płyty z piosenką „Pamelo, żegnaj” rozeszły się w kilkunastomilionowych nakładach. Od lewej: Mieczysław Metelski, Izabella i Zbyszek Dziewiątkowscy (pierwszy skład Tercetu). archiwum prywatne Tercetu Egzotycznego

Słysząc je od razu wizualizuję sobie zawsze elegancką Izabellę Skrybant-Dziewiątkowską, jedyną jeszcze żyjącą z pierwotnego składu zespołu, który tworzyli jeszcze jej mąż Zbigniew Dziewiątkowski i na początku Mieczysław Metelski, a potem przez lata Zbigniew Adamkiewicz - panowie w sombrerach. „Pamelo, żegnaj” nigdy nie zagościła na liście 500 utworów wszech czasów magazynu Rolling Stone, ale powstała rok później niż numer dwa na tej liście czyli Rolling Stonesów „Satisfaction”. Ale równie długo działa na naszą wyobraźnię, bo powstała tylko rok później niż przebój Brytyjczyków. Tak jak i Tercet jest tylko rok młodszy niż formacja Micka Jaggera. Takie porównania to parodia - orzekną niektórzy. A dlaczego? Że odbiorcy twórczości Dziewiątkowskich są gorsi niż fani Rolling Stonesów? Chcemy czy nie, obie formacje na stałe zagościły na kartach historii muzyki. Każda ma tam swój rozdział. Ten wrocławskiego zespołu niesie ze sobą więcej uśmiechu i radości, bo takie wartości przyświecały przez ponad 60 lat artystom z Tercetu, którzy nasze szare życie czynili bardziej egzotycznym.

Sprawdź, o czym przeczytasz w nowym numerze "Naszej Historii":

Zespół ekspertów „The Times” sporządził ranking największych amerykańskich prezydentów. Obejmuje on wszystkich byłych amerykańskich prezydentów, od George’a
Zespół ekspertów „The Times” sporządził ranking największych amerykańskich prezydentów. Obejmuje on wszystkich byłych amerykańskich prezydentów, od George’a Washingtona do George’a Busha. Nie ma jedynie Baracka Obamy - bo on (formalnie) jest cały czas prezydentem, jego dorobek trudno więc ocenić. Jak układa się zestawienie jego poprzedników? archiwum

ŚWIAT:

Najwięksi prezydenci Ameryki

Który amerykański prezydent był najlepszy, a który najgorszy? Zespół ekspertów „The Times” przygotował ranking wszystkich byłych przywódców USA, od George’a Washingtona do George’a W. Busha. Numer 1? Abraham Lincoln?Czytaj cały artykuł...

Himmler chciał być zwykłym urzędnikiem. Stał się demonem zła

Przed wstąpieniem do NSDAP był między innymi hodowcą drobiu. Heinrich Himmler stał się jednym z architektów III Rzeszy. Pod maską zwykłego człowieka kryło się prawdziwe zło. Czytaj cały artykuł...

Elizabeth Taylor. Skandalistka z Hollywood

Miała potencjał, aby stać się jedną z najwybitniejszych aktorek w historii amerykańskiego kina. Zamiast tego wybrała drogę jednej z najbardziej kontrowersyjnych gwiazd Hollywood. Czytaj cały artykuł...

z kolekcji P. Drzewieckiego
z kolekcji P. Drzewieckiego z kolekcji P. Drzewieckiego

POLSKA:

„Dojdziemy”. Znaczek, który był symbolem

„Aresztowany” przez Sowietów znaczek pocztowy armii Andersa ze słowem „Dojdziemy” jest dziś bardzo cenny. Na temat tego, jak powstał, wciąż toczą się spory.Czytaj cały artykuł...

Jak Piłsudski i Dmowski najpierw Polskę wywalczyli, a potem podzielili

Stanisław Cat-Mackiewicz zauważył kiedyś, że „największym nieszczęściem Polski stało się to, że życie tych dwóch wielkich ludzi zbiegło się w jednym czasie”. Obu wszak dzieliło wszystko: wizje odzyskania niepodległości, kształt odrodzonej Rzeczypospolitej, spojrzenie na jej politykę wewnętrzną i zewnętrzną, kierunki rozwoju. Sprzeczali się o filozofię państwa i istotę bytu narodowego, stosunek do tradycji i bliźnich. Mieli nawet inne gusta estetyczne i kulinarne. Czytaj cały artykuł...

Zanim Zapłonął Wołyń. Kłym Sawur, OUN, UPA i planowanie rzezi

Najpierw ukraińscy nacjonaliści chcieli „tylko” wysiedlić Polaków z Wołynia i wschodniej Galicji. Ale w 1942 lub 1943 r. coraz bardziej wymowny stał się przykład dany przez Einsatzgruppen. Czytaj cały artykuł...

Trener Michał Szczepan egzekwował, aby sparingi też były na serio: w myśl zasady „im więcej potu na treningu, tym mniej krwi w boju”.
Trener Michał Szczepan egzekwował, aby sparingi też były na serio: w myśl zasady „im więcej potu na treningu, tym mniej krwi w boju”. archiwum prywatne

Z NASZEGO REGIONU:

Edward Witkowski: Krzyczałem do trenera, że mogę walczyć dalej!

Edward Witkowski wielokrotnie wywalczył tytuł mistrza Dolnego Śląska w boksie. Zdobył też - indywidualnie - brązowy medal mistrzostw Polski i drużynowe mistrzostwo Polski.Czytaj cały artykuł...

Ślązacy i Schlesierzy, czyli dwa oblicza Śląska

Jedenasty listopada 1918 roku. Dla Polaków ta data ma szczególne znaczenie - tego dnia przecież wybuchła Polska... Wybuch ten usłyszano także na Śląsku. Czytaj cały artykuł...

Czego możemy się dowiedzieć z niezwykłych map urzędowych Śląska

Czy mapy mogą być politycznie podejrzane? Tak! Wspaniały Atlas Śląska przeleżał dobrą dekadę na półce, zanim Fryderyk Wielki zgodził się na jego publikację... Czytaj cały artykuł....

W tym czasie znacjonalizowano 24 330 budynków i 40 tys. prywatnych parceli, wcześniej miasto miało zaledwie 853 nieruchomości.
W tym czasie znacjonalizowano 24 330 budynków i 40 tys. prywatnych parceli, wcześniej miasto miało zaledwie 853 nieruchomości. Narodowe Archiwum Cyfrowe

POZOSTAŁE REGIONY:

Dekret Bieruta, czyli w jaki sposób komuniści ukradli Polakom Warszawę

26 października 1945 r. wszystkie nieruchomości zrujnowanej stolicy przejęło państwo. Skutki „bierutyzacji” warszawianie odczuwają do dziś.Czytaj cały artykuł...

Czego jeszcze nie wiemy o zbrodni w Lasach Piaśnickich?

W Lasach Piaśnickich koło Wejherowa niemieccy naziści dokonali zbrodni, której ofiarami byli nie tylko Polacy i Kaszubi, jak zwykło się mówić, ale też Żydzi, Niemcy i Czesi. Czytaj cały artykuł...

Tajemnica lotu numer US7 102D, czyli szpiegowski samolot nad Poznaniem

To był naprawdę cud. Jacek Biesiadka wraz z kolegą w amerykańskich archiwach odkryli lotnicze zdjęcia Poznania wykonane moment po przejściu frontu. Czytaj cały artykuł...

Śląskie perełki, których już nie ma. Przepadł nie tylko Mały Wersal w Świerklańcu

- Zamki i pałace znikały wcześniej, ale tragiczny los spotykał też te oddane po wojnie we władanie PGR-om - mówi dr Arkadiusz Kuzio-Podrucki, historyk. Czytaj cały artykuł...

Monarcha u malarza. „Cesarzy jest wielu, Matejko tylko jeden”

Franciszek Józef i Habsburgowie wzbudzali w Matejce sprzeczne uczucia. Niby zaborcy, lecz to właśnie Najjaśniejszy Pan przyczynił się do rozkwitu kariery młodego malarza. Czytaj cały artykuł...

Duma Adolfa Hitlera obecnie wygląda zupełnie inaczej, ale korzystamy z niej wszyscy

Niedziela, 27 września 1936 roku. Adolf Hitler otwiera tysięczny kilometr autostrady III Rzeszy. Uroczystość zorganizowano na odcinku między Legnicą a Wrocławiem. Czytaj cały artykuł...

Na Śląsk i Ziemie Zachodnie wrócą Niemcy, a Kresy znów będą polskie, czyli czekanie na trzecią wojnę

Powojenny ład bez Kresów, za to z niemieckimi wschodnimi prowincjami wydawał się nie do przyjęcia. Szansą na odwrócenie biegu historii miała być nowa wojna. Czytaj cały artykuł...

Wróć na naszahistoria.pl Nasza Historia