TOP 100 Polaków, którzy wpłynęli na losy świata. Oto Polacy, którzy zaznaczyli swoją obecność w dziejach globu

Stanisław Lem

11. Joseph Conrad

Z perspektywy historii literatury powszechnej to właśnie Józef Korzeniowski pozostaje tym najważniejszym spośród polskich pisarzy. Pisał po angielsku, co zapewniło mu z czasem globalny zasięg, przybrał też anglosaski pisarski pseudonim. Wywarł wielki wpływ na wielu następców. Jego powieści (przede wszystkim „Lord Jim” i „Jądro ciemności”) są do dziś w lekturach szkolnych kilkudziesięciu krajów. Z kolei wśród filmowych adaptacji jego powieści są takie dzieła jak „Smuga cienia” Andrzeja Wajdy, „Pojedynek” Ridleya Scotta czy „Czas apokalipsy” Francisa Forda Coppoli.

12. Stanisław Lem

Najczęściej tłumaczony na inne języki i najczęściej wydawany za granicą polski pisarz. Jego książki ukazały się w nakładzie łącznie około 30 mln egzemplarzy w 40 językach świata. Powieści i opowiadania Lema wywarły ogromny wpływ na światową literaturę science fiction, tak wielki, że swego czasu inny znany pisarz SF Philip K. Dick twierdził, że „projekt Lem” to komunistyczna mistyfikacja, za którą stoi cały zespół pisarzy pracujących na zlecenie Kremla. Wśród najsłynniejszych filmowych adaptacji powieści Lema jest „Solaris” Andrieja Tarkowskiego. Co ciekawe, film uznany za arcydzieło gatunku i kina Lemowi akurat średnio się podobał.

13. Jan Karski

Kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego, jeden z ludzi, którzy zdobyli pierwsze dowody na Holokaust i przedstawili je Zachodowi. Karski dwukrotnie przeniknął na teren warszawskiego getta, następnie - przebrany za ukraińskiego wartownika - wszedł do obozu tranzytowego w Izbicy, skąd wysyłano Żydów do obozów zagłady. Przesłał kolejno trzy raporty o Holokauście rządowi Władysława Sikorskiego. W grudniu 1942 r. treść raportów Karskiego została przekazana aliantom. W 1943 r. Karski został przyjęty przez prezydenta Stanów Zjednoczonych Franklina Delano Roosevelta. Padły wtedy słynne słowa Roosevelta, które na dekady pozostały symbolem obojętności wobec losów Polaków i Żydów: „Policzymy się z Niemcami po wojnie. Panie Karski, proszę mnie ewentualnie wyprowadzić z błędu, ale czy Polska jest krajem rolniczym? Czy nie potrzebujecie koni do uprawy waszej ziemi?”. Ale od tego momentu Zachód nie mógł już udawać, że nie wie o niemieckiej zbrodni Zagłady.

14. Jan III Sobieski

Skutecznie powstrzymał turecką ekspansję terytorialną na Zachód, przy okazji ocalił imperium Habsburgów. 12 września 1683 r. dowodził 70-tysięczną armią polsko-austriacko-niemiecką, która przełamała tureckie oblężenie Wiednia. Trzonem tej armii byli żołnierze polscy (około 27 tys.), w tym przede wszystkim 24 chorągwie legendarnej husarii. To husarze odegrali decydującą rolę w potężnej szarży kawalerii sprzymierzonych na Turków (brało w niej udział około 20 tys. jeźdźców). Potężna armia tureckiego wezyra Kara Mustafy zagrażająca istnieniu cesarstwa Habsburgów poszła w jej wyniku w rozsypkę. Ta niewątpliwie wielka zasługa dla cywilizacji zachodniej nie została wystarczająco doceniona przez współczesnych - zwłaszcza przez uratowanego przez Sobieskiego cesarza Leopolda I. Niecałe sto lat później Habsburgowie brali udział w I rozbiorze Polski.

15. Ignacy Domeyko

„Polak, który stworzył Chile” - tak jest najczęściej określany przez historyków i dziennikarzy. Geolog, inżynier górnictwa, wynalazca, badacz Ameryki Południowej. W młodości należał do słynnej organizacji filomatów - był nawet pierwowzorem Żegoty z „Dziadów” Mickiewicza. Po powstaniu listopadowym, w którym brał czynny udział, znalazł się na emigracji. Ostatecznie osiadł w Chile - gdzie odkrył liczne złoża minerałów, rud metali i innych bogactw naturalnych - w tym np. El Teniente - do dziś jedno z największych na świecie porfirowych złóż miedziowo-molibdenowych. Domeyko stworzył podwaliny systemu eksploatacji chilijskich bogactw naturalnych, wykształcił też całe pokolenie geologów i inżynierów.